بِسْمِ ٱللّٰهِ ٱلرَّحْمٰنِ ٱلرَّحِيمِ
اَلحَمْـدُ لِلّـهِ رَبّ العَـالَمِـين، وَالصَّلاَة ُوَالسَّلاَمُ عَلَى سيّدنا محـمَّدٍ، خاتم الأنبياء والمرسلين، وَعَلَى آلهِ وَصَحْبِهِ أَجْمَعِينْ.
ދިވެހި ބަހާއި، ސަގާފަތާއި، ތަރިކައާ ބެހޭ ވަޒީރު، އޮނަރަބްލް އާދަމް ނަޞީރު އިބްރާހީމް، ދައުލަތުގެ ޢިއްޒަތްތެރި ވަޒީރުން، ރައްޔިތުންގެ މަޖިލީހުގެ ޢިއްޒަތްތެރި މެންބަރުން، ލޮބުވެތި ކިޔަވާ ދަރިވަރުން، މިތަނަށް ވަޑައިގެން ތިއްބެވި އެންމެހައި ޢިއްޒަތްތެރީން؛
السَّلَامُ عَلَيْكُمْ وَرَحْمَةُ اللهِ وَبَرَكَاتُه.
އާދެ، ދުވަހާ ގުޅޭގޮތުން އަޅުގަނޑުގެ ރަސްމީ ވާހަކަ ފެށްޓުމުގެ ކުރިން، މިރޭ ދެންމެ ހުށަހެޅުއްވި ރިޕޯޓުގެ ކުރިން، މި ޕޯޑިއަމުން ފެނިގެންދިޔަ ހިތްވަރުގަދަ، ކެރުންތެރި، ވާހަކަދެއްކުންތެރި، އަޅުގަނޑުމެންގެ ލޮބުވެތި ދަރިވަރަށް އަޅުގަނޑުގެ ޝުކުރު ހިތުގެ ފުންމިނުން ދަންނަވަން. އަޅުގަނޑުމެންގެ ޤައުމުގައި، އަޅުގަނޑުމެންގެ ސްކޫލުތަކުގައި، މިފަދަ ލޮބުވެތި އެތައް ދަރިވަރުން ތިބޭނެކަމީ އަޅުގަނޑު ޝައްކުކުރާ ކަމެއްނޫން. އާދެ، އަޅުގަނޑު ދުވަހުގެ ވާހަކައާއިގެން ކުރިއަށްދާނަން.
އާދެ، މާތްﷲގެ ތަނަވަސް ރަޙްމަތްފުޅުން މި ދިވެހި ވަޠަނަކީ، މިނިވަން އިސްލާމީ ވަޠަނެއްގެ ގޮތުގައި މިއޮތީ ޤައުމުދެކެ ލޯބިވާ އެތަކެއް ދަރިންގެ މިންނަތުން. އަޅުގަނޑުމެން މިއަދު ނޭވާލަމުންދާ މިނިވަން ޖައްވާއި، އަޅުގަނޑުމެންނަށް ލިބިފައިވާ އިސްތިޤްލާލުގެ އަސްލަކީ، އެތައް މަތިވެރި އަބްޠާލުންގެ ލޭފޮދު. އެތަކެއް ދިވެހި ދަރީންގެ މަތިވެރި ޤުރުބާނީ. އަޅުގަނޑުމެންނަށް މިއަދު އެއީ، ފަތްފުށްތަކެއްގައި ލިޔެފައިވީ ވާހަކަތަކެއް ކަމުގައިވީ ނަމަވެސް، އަޅުގަނޑުމެން މިއަދު މި ބިމުގައި މިނިވަންކަމާއި، އަބުރުވެރިކަމާއެކު ދެމިތިބޭ ދެމިތިބުމަކީ، އެ އަބްޠާލުން ކުރެއްވި ޖިހާދުގެ އަލިގަދަ ރަމްޒު.
މީގެ 451 އަހަރު ކުރިން، ޕޯޗުގީޒުންގެ އަނިޔާވެރިކަމުގައި މި ދިވެހި ވަޠަން ސަލާމަތް ކުރެއްވުމަށް އުތީމު ބޮޑުތަކުރުފާނު ކުރެއްވި ޖިހާދާއި، މަލާބާރުންގެ މައްޗަށް ދިވެހީންނަށް ކާމިޔާބު ހޯއްދަވައިދެއްވި ދޮންބަންޑާރައިންގެ ތާރީޚީ ހަނދާން، އަޅުގަނޑުމެން އަބަދުމެ މިދަނީ އާކުރަމުން. އަދަދުގެ ގޮތުން މީސްކޮޅު މަދަސް، ޙަމަލާ ދިނުމުގައި ހަތިޔާރާއި، ލޮންސިޔާއި، ކަނޑިބަޑި މަދަސް، ދިވެހި ޤައުމަށް ދިމާވާ މިފަދަ ކޮންމެ ވަގުތެއްގައި، މަތިވެރި ﷲ ގެ މިންވަރުފުޅާއެކު ބާރުގަދަވީ ދިވެހި ލަޝްކަރު.
އާދެ، މިރޭ އަޅުގަނޑުމެން މި ފާހަގަކުރަނީ ހޮޅީންގެ އަތްދަށުން ދޮންބަންޑާރައިން އަޅުގަނޑުމެންގެ ޤައުމު މިނިވަންކުރެއްވި ޤައުމީ އުފާ. ހުރަވީދުވަހުގެ ގޮތުގައި، ކޮންމެ އަހަރެއްގެ ޖުމާދަލްއާޚިރު މަހުގެ 3 ވަނަ ދުވަސް އަޅުގަނޑުމެންނާ ކުރިމަތިލަނީ، ދޮންބަންޑާރައިންގެ ޖިހާދުގެ ޒިކުރާ އާކޮށްދެމުން. އެ ބަންޑާރައިން މި ދިވެހި ބިމުގައި އިސްލާމީ ކަރާމަތާއި ޝަރަފް ނަގަހައްޓަން ކުރެއްވި ހިތްވަރާއި، ޙުއްބުލްވަޠަނުގެ ދިފާޢުގައި ޖިހާދު ކުރައްވަން ނެރުއްވި ބުންވަރުގެ ހަނދާން އާކޮށްދެމުން.
ހުރަވީދުވަހުގެ އުފާތައް ފާޅުކުރަމުން، ޤައުމީ އަބްޠާލުންގެ ޒިކުރާ އާކުރަމުން، ޤައުމީ މަލުން ތަހުނިޔާއާއި ވެދުން ބަރުތީލަކުރަމުން، މިއަދު އަޅުގަނޑުމެން އެންމެން އަތްތިލަބަޑި ޖަހާއިރު، ހަނދާންކޮށްލަންޖެހޭ ވަރަށް މުހިންމު ކަންތައްތަކެއް އެބަހުރި. އެއީ، އަޅުގަނޑުމެންގެ އަދު، އިއްޔެއާ ތަފާތުކަން. އަޅުގަނޑުމެންގެ އިއްޔެ ފަސްމަގާއި އަޅުގަނޑުމެންގެ މާދަމާގެ ކުރިމަގު ތަފާތުކަން. އަޅުގަނޑުމެންނާ އަދުގެ ދުނިޔެ ހަމައެކަނި ތޮޅެނީ ލޮންސިއާއި، ކަނޑިބަޑިއާއި އަދި ބޮމަކުންނެއް ނޫންކަން. އަދު އަޅުގަނޑުމެންނާ މުސްތަޢުމަރުން ތޮޅެނީ ފިކުރީގޮތުންކަން. މަޢުނަވީ ވިސްނުމާއި، ފިކުރުންކަން.
މިއަދު ހަނގުރާމަތައްކޮށް، ޤައުމުތައް ސުންނާފަތި ކުރުމުގައި ބޭނުންހިފަނީ ހައިބްރިޑް ހަތިޔާރާއި، އޭގެ އުކުޅުތައް. އާދެ ކައްޗަރީ ވިސްނުމާއި، އޭގެ ހުނަރުތައް. ކުރިއަރަމުން އަންނަ ފަންނިއްޔާތު. އާދެ، ޓެކްނޮލޮޖީގެ ތެރެއިން އިންސާނުންގެ ނަފުސާ އެބަ ތޮޅޭ. މިހެންކަމުން، މިއަދު އަޅުގަނޑުމެން އެންމެ ބޮޑު ސަމާލުކަން ދޭންޖެހިފައި މިވަނީ މިފަދަ ނުރައްކާތަކުން ދަފަރާވުމުގެ މައްޗަށް.
މިއަދު އަޅުގަނޑުމެންގެ ވިސްނުންތަކާ ކުޅެ، ނަފުރަތާއި ރުޅިވެރިކަން އުފައްދަން އިންޓަރނެޓުގެ ޒަރީއާއިން ހަމަލާ އެބަ ދޭ. ދޮގު މަޢުލޫމާތު ފެތުރުމާއި، އިޤްތިޞާދީ ފިއްތުންތައް ކުރިމަތިކުރުވުމާއި، ސިޔާސީ ހަލަބޮލިކަން އިތުރުކުރުމާއި، އަދި ސަގާފީ ނުފޫޒުގެ ތެރެއިން ތޮޅެމުންދަނީ ޤައުމުތަކުގެ ޤައުމިއްޔަތާއި، އިޖުތިމާޢީ ފިކުރުތަކާއި، އިޤްތިޞާދީ ތަޞައްވުރުތަކާ. ކައްޗަރީ ހަނގުރާމައިގެ ނުފޫޒުތައް ފެތުރުންވަނީ ޤައުމެއްގެ އިޖުތިމާޢީ ބިނާރަށް، ތާއަބަދަށް ދެވޭ ގެއްލުމަކަށް.
އޭގެ ސަބަބުން، އިޖުތިމާޢީ އެއްބައިވަންތަކަމާއި، އިޤްތިޞާދީ ހަމަޖެހުމަށް ގެއްލުންވޭ. މިފަދަ ހަނގުރާމައިގައި ފަތުރާ ދޮގު މަޢުލޫމާތުތައް އެތައް ޒަމާނަކަށް ފެތުރޭ. މިފަދަ ތޫނު ޚަންޖަރަކުންވާ އިޤްތިޞާދީ ޒަޚަމްތަކަކީ، ޤައުމު ބައިބައިވެ، ޤައުމީވަންތަކަން ބަލިކަށިވެ، ރައްޔިތުންގެ މެދުގައި ޤައުމީ މަޞްލަޙަތާއި އޮންނަ އިތުބާރު ފުނޑުފުނޑުވެ، ދާއިމަށް އެކަން ދެމިގެން ހިނގައިދާނެ ފަދަ ބިރުވެރިކަމެއް.
މިހެންވުމުން، މިއަދު އަޅުގަނޑުމެންގެ ސަރުކާރުން، ދިވެހި ޤައުމުގެ އެންމެ މަތީ މަޞްލަޙަތުން ފެށިގެން އާންމު މަޞްލަޙަތުތައް ހިމާޔަތްކުރަންދަނީ ގިނަގުނަ މަސައްކަތްތަކެއް ކުރަމުން. ފަންނިއްޔާތުގެ ދާއިރާއަށް އަންނަމުން މިދާ ހަލުވި ތަރައްޤީއާއި، މަސްނޫއީ ވިސްނުން ފުޅާވަމުން މި އަންނަ އައުމާއެކު، އަޅުގަނޑުމެންގެ ސަރުކާރުން މި ގެންދަނީ ސައިބަރ ސަލާމަތީ ފިޔަވަޅުތައްވެސް، ކަމާބެހޭ ފަރާތްތަކުގެ ފަންނީ މަދަދުވެރިކަމާއެކު ހަރުދަނާކުރަމުން.
މިއަދު ހައިބްރިޑް ހަނގުރާމައިން ދަފަރާވާން އަޅުގަނޑުމެންނަށް ކުރަން ޖެހިފައިވާ ވަރަށް ގިނަ ކަންކަން އެބަހުރި. ސައިބަރ ރައްކާތެރިކަމުގެ ތަމްރީނުތައްދީ، ނުރައްކާތައް ދެނެގަތުމުގެ އުކުޅުތައް ދަސްކޮށްދޭން އެބަޖެހޭ. އެކި ގޮތްގޮތުން ފެތުރޭ ދޮގު މަޢުލޫމާތާ ދެކޮޅަށް މަސައްކަތް ކުރަން މިއަދު މިވަނީ މަޖުބޫރުވެފައި.
އާދެ، ރައީސުލްޖުމްހޫރިއްޔާ ޑޮކްޓަރ މުޙައްމަދު މުޢިއްޒުގެ ދުރު ވިސްނުންފުޅާއެކު މިއަދު މި ގެންދަވަނީ ޤައުމީ މަޞްލަޙަތަށްޓަކައި ކަމާބެހޭ އެންމެހައި ފަރާތްތަކާއި، ޤައުމީ މަޞްލަޙަތުވެރީންނާއި، އެކުވެރި ގުޅުންތަކާއެކު އުޚުއްވަތްތެރިކަމުގެ ވިއުގައެއް ޤާއިމުކުރައްވަމުން. ދިވެހި ޤައުމުގެ ޢަސްކަރީ ބާރުވެރިކަމާއި، ދިވެހި ރައްޔިތުންނަށް ދެމުންދާ ސަލާމަތީ ޚިދުމަތުގެ ދަންމަރު، އެ މަނިކުފާނު ގެންދަވަނީ ދުވަހަކަށްވުރެ ދުވަހެއް ހަރުދަނާ ކުރައްވަމުން.
އެ މަނިކުފާނުގެ އިރުޝާދާއެކު، އަޅުގަނޑުމެންގެ އެންމެންގެ މަސައްކަތަކީ، މި ދިވެހި ޤައުމު މިނިވަން، އަމާން، ޞުލްޙަވެރި ޤައުމެއްގެ ގޮތުގައި ތާއަބަދު ބޭއްވުމުގެ ބުރަ މަސައްކަތް. މިއީ އަޅުގަނޑުމެން އެންމެން ލޯބިވާ ދިވެހި ޤައުމު. މި ޤައުމުން ހަމަ އެންމެ ވެލިފުކެއްގެ މިންވަރުވެސް، ހަމަ އެންމެ ލޮނުތިކެއްގެ މިންވަރުވެސް، މި ޤައުމުގެ ކަނޑަކުން ބީވެގެންދިޔަދޭކަށް އަޅުގަނޑުމެން އެކަކުވެސް ނޭދޭނެ.
އާދެ، އަދުގެ ޒުވާން ޖީލަކީ، މާދަމާއަށް ނަމޫނާ ޖީލަކަށް ވާންޖެހޭނެ. އެ ނަމޫނާ ދެއްކޭނީ ދޮންބަންޑާރައިން ފަދައިން، އިއްޔެގެ މާޒީގެ ބަޠަލުންނަށް އަދާކުރާންޖެހޭ ޙައްޤު ޝުކުރު، މިއަދު އަޅުގަނޑުމެން އަދާކޮށްގެން. މި ޝުކުރު އޭގެ ޙަޤީޤީ މާނައިގައި އަދުގެ ޒުވާނުން އަދާކުރިކަމުގައި އަޅުގަނޑު ދެކެނީ، ޒުވާނުންނަކީ ފަންނީގޮތުން ހުނަރުވެރި ބަޔަކަށްވާން އަދުގެ ސަރުކާރުން ކުރައްވާ މުހިންމު މަސައްކަތްޕުޅުތަކުގައި ޢަމަލާއި ބަހުން ޝާމިލްކޮށްގެން. ޤައުމީ ތަރައްޤީއަށް ބޭނުންވާ ލަނޑުދަނޑިތައް ހާސިލުކޮށްގެން.
ދުނިޔެ އަދު ކުރިމަތިލައިފައިވާ ހައިބްރިޑް ހަނގުރާމައާ ކުރިމަތިލާން ބޭނުންވާ ފަންނިއްޔާތުގެ ހުނަރުތައް އަދުގެ ޒުވާނުން ދަސްކުރަން އަޅުގަނޑު ގޮވައިލަން. 21 ވަނަ ޤަރުނުގެ ތަހުޒީބާއި ތަމައްދުންގެ އުކުޅުތަކާއި ގޮތްތައް، ދަސްކުރަން އަދުގެ ކޮންމެ ބޭފުޅަކަށްވެސް އަޅުގަނޑު އިލްތިމާސް ކުރަން.
މިޒަމާނަށް އަޅުގަނޑުމެން ހޭލާންވާނީ ނިކަން ވަރުގަދަ ޢަޒުމަކާއެކު. ހިތްވަރަކާއެކު. ކަމުގެ ޢިލްމާއި ހުނަރާއި ފަންނުތައް ދަސްކޮށް، އެކަންކަމަށް ހޭލުންތެރިވެގެން.
އަދުގެ ރައީސުލްޖުމުހޫރިއްޔާ ޑޮކްޓަރ މުޙައްމަދު މުއިއްޒު އެ ގެންދަވަނީ، ދިވެހިރާއްޖޭގެ ތަރައްޤީއާއި ތަހުޒީބަށްޓަކައި އިޖުތިމާޢީ ރައްކާތެރިކަމާއި، މުޖުތަމަޢުގެ ދުޅަހެޔޮކަމަށްޓަކައި ގިނަގުނަ މަސައްކަތްޕުޅުތަކެއް ކުރައްވަމުން. ތަފާތު އެތަކެއް މަޝްރޫޢުތައް މިކަންކަމަށް އެބަ ހިންގަވައިދެއްވާ. އާދެ، މި ދިވެހި ޤައުމު އާރާސްތުކުރައްވައި، ދިވެހި ޤައުމުގެ ހައިބަތާއި ޢިއްޒަތް ދުނިޔެއަށް ހާމަކުރެއްވުމުގައި، ލޮބުވެތި ރައީސުލްޖުމްހޫރިއްޔާ ޑޮކްޓަރ މުޙައްމަދު މުޢިއްޒު ކުރައްވާ އަގުހުރި ޙިކްމަތްތެރި މަސައްކަތްޕުޅު ފާހަގަކޮށް، ނުހަނު ލޯތްބާއި އިޙްތިރާމާއެކު އެ މަނިކުފާނަށް ޝުކުރު ދަންނަވަން.
އެ މަނިކުފާނުގެ މިންނެތް ބުރަ މަސައްކަތްޕުޅުގައި ﷲ تَعَالَى ބަރަކާތްލައްވާށި! ކާމިޔާބާއި ހެޔޮ ނަސީބު މިންވަރުކުރައްވާށީ!
ދިވެހި ޤައުމަށްޓަކައި ޤުރުބާންވެވަޑައިގެންނެވި ޤައުމީ އަބްޠާލުންނަށް މާތްﷲ ހެޔޮ ރަޙްމަތްލައްވައި، ޖަންނަތުލް ފިރުދައުސްގެ މަތިވެރި ނިޢުމަތް ދެއްވާށި! ދިވެހި ޤައުމަށް ނަޞްރާއި ފަތަޙަ އަބަދުމެ މިންވަރުކުރައްވާށި! މިނިވަންކަންމަތީ އަބަދުމެ މި ވަޠަން ލަހައްޓަވާށި!
وَالسَّلَامُ عَلَيْكُمْ وَرَحْمَةُ اللهِ وَبَرَكَاتُه.