بِسْمِ ٱللّٰهِ ٱلرَّحْمٰنِ ٱلرَّحِيمِ
اَلْحَمْدُ للَّهِ رَبِّ الْعاَلَمِينْ، وَالصَّلاَة وَالسَّلاَمُ عَلَى رَسُولِ ٱللَّهِ وَعَلَى آلهِ وَصَحْبِهِ أَجْمَعِينْ.
އާދެ، މިއަދު މި ބޭއްވެނީ، ވަރަށްވެސް އުފާވެރި ބައްދަލުވުމެއް. އާދެ، ސަބަބަކީ، މާލޭގައި ރައްޔިތުންނަށް ވަރަށް ދަތިވެފައިވާ ކަންތައްތަކުގެ ތެރޭގައި ހިމެނޭ، ވަރަށް މުހިންމު ކަމަކަށް ހައްލެއް ގެނައުމުގެ ބައްދަލުވުމަށްވާތީ.
އާދެ، އަޅުގަނޑު ހަނދާނަށް އަންނަނީ، އެންމެ ފުރަތަމަ މާލޭގެ މޭޔަރަކަށް އަޅުގަނޑު ހުރިއިރުގެ ދުވަސްތަކުގެ ހަނދާންތައް. އޭގެ ކުރިން، ކުރިއަށްޖެހިލާއިރުގައި، މޭޔަރަކަށް ކުރިމަތިލުމަށް ކެމްޕެއިން ކުރިއިރުގައިވެސް، މާލޭގެ ރައްޔިތުންގެ ކިބައިން، ވަރަށް ބޮޑަށް ޝަކުވާ އައި ކަމެއް. އަޅުގަނޑު އެ އިރުގައިވެސް ވަޢުދުވިން، މާލޭސިޓީ ކައުންސިލްގެ ތެރެއިން، ސަރުކާރަށް ދަންނަވައިގެން މަގުފަހިވާ ކަމުގައިވާނަމަ، އެ މައްސަލައަށް ރަނގަޅު ހައްލެއް ގެނެސްދޭނެ ކަމަށް. އެ ވަރުގަދަ ޢަޒުމުގައި މަސައްކަތްތަކެއް ފެށީ.
އޭރުގައި، އަޅުގަނޑު މޭޔަރަކަށް ވުމުގެ ކުރިން ހުރި މޭޔަރު ހުރިއިރުގައި، ހަވާލުކޮށްފައި އޮތް ހުޅުމާލޭގެ ބިމެއް، ކައުންސިލަށް އެ މަސައްކަތް ކުރަން. ހުރިހާ ލިޔެކިޔުމެއް ނިމި، އޮތީ ކައުންސިލުން އެ މަސައްކަތް ކުރާގޮތަށް. އެހެންނަމަވެސް، އަޅުގަނޑު މޭޔަރަކަށް ހޮވުނު ހިސާބުން، ސަރުކާރުން އެ ފުރުޞަތު ނުދީ ވަރަށް ގިނަ ދުވަސް ދިޔަ. މާލޭ ސިޓީ ކައުންސިލްގައި، އޭރު އަޅުގަނޑާ އެކީގައި މަސައްކަތްކުރި ކައުންސިލަރުން މިހާރުވެސް މިތާނގައި އެބަ ތިއްބެވި. އެކި ހައިސިއްޔަތުން. ކައުންސިލްގެ މެންބަރުންގެ ގޮތުގައްޔާއި އަދި މިހާރު ސަރުކާރުގެ އެކިއެކި މަގާމުތަކުގައި ތިއްބެވި ބޭފުޅުން އެބަ ތިއްބެވި.
ހަނދުމަފުޅު ހުންނާނެ، ހުޅުމާލެއިން އެ ބިން ލިބޭތޯ އަހަރެއްހާ ދުވަހު މަސައްކަތްކޮށް، ނުލިބިދިޔައީ. އެތައްގޮތަކަށް މަސައްކަތްކުރިން. ސަރުކާރުން، އޭރުގެ ސަރުކާރުން، އެއްވެސް ފުރުޞަތެއް ނުދިން އެކަން ކުރާކަށް. އަމިއްލަ ފަރާތްތަކަށް ފުރުޞަތު ހުޅުވައިލައިގެން، އަމިއްލައަށް ބަޔަކު އިންވެސްޓްކޮށްގެން ބިޒްނަސް މޮޑެލެއްގެ ތެރެއިން، އެކަން ކުރެވޭނެގޮތެއް ހޯދޭތޯވެސް މަސައްކަތްކޮށްގެން، ސަރުކާރުގެ ތެރެއިން އެ ބޭނުންވާ އެއްބާރުލުން. އަޅުގަނޑު މޭޔަރަކަށް ހުރިއިރު އެއްގޮތަކަށްވެސް ނުލިބުނު. ނުދެއްވި.
ދެން އަޅުގަނޑު މާލޭ ރައްޔިތުންނަށް ދެންނެވީ، ރިޔާސީ އިންތިޚާބުގައި ރިޔާސީ އިންތިޚާބުގައި މާލޭގެ ރައްޔިތުން އަޅުގަނޑަށް އިތުބާރު ކުރައްވާ އެ ފުރުޞަތު ދެއްވައިފިއްޔާ، އެކަމަށް ހައްލެއް ގެންނާނަމޭ. އިރާދަކުރެއްވީތީ ރައްޔިތުން އަޅުގަނޑަށް އިތުބާރު ކުރައްވައި، ފުރުޞަތު ދެއްވައިފައި މިވަނީ. ހަމަ އެންމެ އިސްކަމެއް ދީގެން ހަފްތާ 14، ފުރަތަމަ 100 ދުވަހުގެ ތެރޭގައި ކުރާ ކަންކަމުގެ ތެރޭގައި އެކަން ސަރުކާރުން ހިމެނި. އަދި އޭގެ ކުރިއަށް ޖެހިލާއިރު، މިކަމަށް އިސްކަން ދިނުމުގެ ނިޔަތުގައި، ޚާއްޞަގޮތެއްގައި، އަދި ޖުމްލަކޮށް އެނިމަލް ވެލްފެއަރއަށް އިސްކަން ދިނުމުގެ ގޮތުން، ރާއްޖޭގެ ތާރީޚުގައި ފުރަތަމަ ފަހަރަށް އެނިމަލް ވެލްފެއަރ، ވުޒާރާއެއް މެންޑޭޓުގައި ހިމަނައިގެން ވުޒާރާއެއް ޚާއްޞަކޮށް އުފައްދާފައި މިވަނީ. އެގްރިކަލްޗަރއާއި އެނިމަލް ވެލްފެއަރއާ އެކީގައި.
އޭގެ ތެރޭގައި ހައްލުކުރަން ހަވާލުކުރެވުނު މައިގަނޑު އެއް ކަމަކީ، މާލޭގެ ބުޅަލުގެ މައްސަލައަށް ދާއިމީ ހައްލެއް ގެނައުން. އެހެންވީމާ، އެކަންތައް އެގޮތަށް ހަމަޖައްސައި، އަދި މިކަމުގައި އުޅޭ ކޮމިއުނިޓީތަކުގެ އެކިއެކި ހަރަކާތްތެރިންނާ އެކީގައި މިނިސްޓްރީއާ ވަރަށް ގާތުން މަސައްކަތްތަކެއް ފެށިން. އަދި ހަފްތާ 14ގެ ތެރޭގައި މިތަނުގެ ބިންގާ އެޅިގެން މި ދިޔައީ.
އަޅުގަނޑު ބޭނުންވީ އޭރުގެ ތަޖުރިބާގެ އަލީގައި، ސަރުކާރުން އިސްކަން ނުދިނުމުން ނުވި ކަންތައް، ސަރުކާރުން އިސްވެ، ކައުންސިލް މެދުވެރިކޮށް ކުރެވޭގޮތް ހަމަޖައްސަން. އެހެންވީމާ، ހަފްތާ 14ގައި ކެބިނެޓުން ނިންމާފައި، މާލޭ ސިޓީ ކައުންސިލަށް ބިން ހަމަޖައްސައި، ސަރުކާރުން ހުރިހާ ވަސީލަތްތަކަކަށް މަގުފަހިކޮށްދީފައި، ކައުންސިލާ ހަވާލުކުރީ މި މަޝްރޫޢު ކުރިއަށް ގެންގޮސްދިނުމަށް. އެހެންވީމާ، ސަރުކާރުގެ ހުރިހާ ފެސިލިޓީޒްއެއް، ހުރިހާ މަގެއް، ފަހިކޮށްދީގެން އެގްރިކަލްޗަރ މިނިސްޓްރީ އޭޒް އަ ކުލައިންޓް، ކައުންސިލާ މަސައްކަތް ހަވާލުކޮށް، މިއަދާ ހަމައަށް އާދެވިފައި މިވަނީ.
ދަންނަވަން މި އުޅޭ ވާހަކައަކީ، އަޅުގަނޑުމެންގެ ސަރުކާރަކީ، އެއްކަމަކަށް، ވާ ވަޢުދުތައް ފުއްދާނެ ސަރުކާރެކޭ. ޢަމަލާއި ބަހާ ދިމާވާނެއޭ. ދެވަނަ ކަމަކަށް، ލާމަރުކަޒީ ނިޒާމުގެ ތެރެއިން ކަންތައްތައް ކުރުމުގައި އަބަދުވެސް އިސްކަންދޭނެ ސަރުކާރެކޭ. ވޭތުވެ މިދިޔަ އަހަރެއްހާ ދުވަހުގެ ތެރޭގައި، އަޅުގަނޑު ވާނީ މިގޮތަށް. ހުރިހާ ކައުންސިލްތައް ބާރުވެރި ކުރުވަން މަސައްކަތް ކޮށްފައި. ސަތޭކަ ފަސްދޮޅަހެއްހާ ކައުންސިލާ އަޅުގަނޑު ގޮސް ބައްދަލުކޮށްފައިވާނެ. މީގެ ކުރީގައި ކައުންސިލްތައް މާލެ ގެންނާނީ. އަޅުގަނޑު ގޮސް ބައްދަލުކޮށް، އަޅުގަނޑު އަތުން ނޯޓު ލިޔަނީ. އަތުގައި ހުންނާނެ މިހާރުވެސް އަމިއްލައަށް ލިޔުނު ނޯޓްތައް. އަމިއްލައަށް ލިޔެ، ރައީސް އޮފީސް މެދުވެރިކޮށް، އެކަންކަން، ކަމާބެހޭ ވުޒާރާތައް، އޮފީސްތައް މެދުވެރިކޮށް ތަންފީޒު ކުރަމުން މިދަނީ.
ލާމަރުކަޒީ ނިޒާމުގެ ތެރެއިން ރައްޔިތުންނާ ގާތުން މަސައްކަތް ކުރުމުގައި، އެންމެ ބޮޑަށް، އެންމެ އިސްކަމެއް ދީގެން، އަޅުގަނޑުމެން މަސައްކަތް ކުރަމުންދާކަން އެއީ، ފެންނަން އޮތް ޙަޤީޤަތް. ކައުންސިލްތަކުގެ ޢިމާރާތްތައް ހަލާކުވެގެން ނެތިގެންދާ ދިއުމުގައި، މިދިޔަ ޒަމާންތަކުގައި، 20، 30، 40 އަހަރު ވެފައި ހުރި ކައުންސިލް ޢިމާރާތްތައް އަޅުގަނޑަށް ފެނުނު. ވަދެވުނު މި ދެވުނު ދަތުރު ތަކުގައި. އެ ރައްޔިތުން، ކައުންސިލް މެންބަރުން ވިދާޅުވަމުން ދިޔައީ، 40، 50 އަހަރު ވެފައިވާ ތަންތަނޭ. ޙަޤީޤަތުގައި 40 އަހަރު ވެފައިވާ ތަންތަން އެބަހުރި. މަރާމާތުވެސް ކޮށްނުލެވި. އިރާދަކުރެއްވިއްޔާ އަޅުގަނޑު އިޢުލާނު ކުރި ގޮތަށް، މި އަހަރު ތެރޭގައި އެ މަޝްރޫޢު ފެށޭނެ. އަޅުގަނޑު ކަނޑައެޅީ 50 ރަށެއްގައި ކައުންސިލް ޢިމާރާތް އަޅައިދޭން. އަދި އިރާދަކުރެއްވިއްޔަ މި ދައުރުގެ ބާކީއޮތް، ދުވަސްތަކުގެ އެކު އެކީގައި، ސަތޭކަ ވިއްސައްވުރެ ގިނަ ރަށުގެ ކައުންސިލް ޢިމާރާތް އަޅުގަނޑުމެން އަޅައިދޭނަން. ކައުންސިލްތައް ބާރުވެރި ކުރުވައިގެން.
ކައުންސިލްތަކަށް އާމްދަނީ ހޯދޭނެ މަގުތައް މިވަނީ ފަހިކޮށްދީފައި. ކައުންސިލްތަކަށް ފަޅު ރަށްތައް ލިބޭނެ މަގުފަހިކޮށްދީފައި އެވަނީ. އަދި ލޯކަލް ޓޫރިޒަމްގެ ތެރެއިން ލިބޭ، ޓެކްސްގެ ވަކި ޕަސެންޓޭޖެއް ކައުންސިލްތަކަށް ޖަމާކޮށްދޭން އެވަނީ ނިންމާފައި. ބްލޮކް ގްރާންޓްގެ 5 ޕަސެންޓް އެއީ، ޤާނޫނުގައި އޮތްގޮތް. އެ ޤާނޫނު އޮތްގޮތަށް ހުރިހާ ކައުންސިލަކަށް މި ފަހަރު ބަޖެޓް ފާސްވާއިރުގައިވެސް ބްލޮކް ގްރާންޓްގެ ފަސް ޕަސެންޓް ލިބޭނެ. އޭގެ އިތުރަށް، މި ދެންނެވި ލޯކަލް ޓޫރިޒަމްގެ ތެރެއިން ވަކި އިންސައްތައެއް ހަވާލުކުރަން އަޅުގަނޑުމެން ޤާނޫނު އިސްލާޙު ކުރުމަށް ކުރިއަށް އޮތް ދުވަސްތަކުގައި ފޮނުވާނަން.
އަދި އޭގެ އިތުރަށްވެސް އިރާދަކުރެއްވިއްޔާ، ކުރިއަށް އޮތް ހަފްތާއެއް، ދެ ހަފްތާއެއްގެ ތެރޭގައި، އަޅުގަނޑު އިޢުލާނު ކުރާނަން އަދި ވަރަށް ގިނަ، ވަރަށް މުހިންމު އެހެން ޤާނޫނުގައި ލިޔެފައި ހުރި މިއަދާ ހަމައަށް، ކައުންސިލްތަކާ ހަވާލުނުކޮށް ހުރި، ކަންތައްތަކެއް ހަވާލުކުރާ ވާހަކަ. އޭގެ ކެބިނެޓް ލެވެލް މަޝްވަރާތައް އެ ހިނގަނީ.
އެހެންވީމާ، ލާމަރުކަޒީ ނިޒާމުގެ ތެރެއިން ކައުންސިލްތައް ބާރުވެރި ކުރުވައިގެން، ކައުންސިލްތައް މެދުވެރިކޮށް، ސަރުކާރުގެ ފަށަލައެއް، އެގްޒެކްޓިވް ބްރާންޗްގެ ފަށަލައެއް، ކައުންސިލް ތަކަކީ. ކައުންސިލްތައް މެދުވެރިކޮށް، ކަންތައްތައް ކުރުމުގައި، އަޅުގަނޑުމެން މި ގެންދަނީ ޢަމަލާއި ބަހާ ދިމާކުރަމުން. އެކަމުގެ ނަތީޖާ މިއަދު މި ފެންނަނީ. ހުރިހާ ކަމެއް ފަހިކޮށްދީ. އަޅުގަނޑުމެންނަށް އެ ކަން ކުރެވުނީސް، ހަމަ ވަކިން ކޮންޓްރެކްޓަރެއް ނަގައިފައި، ކޮންޓްރެކްޓެއް ހަވާލުކޮށްގެން، ޕްރައިވެޓް ފަރާތެއް ލައްވައިވެސް. ސީދާ މިނިސްޓްރީން ކުރިއަށް ގެންދާ ގޮތަށްވެސް. އެކަމަކު އަޅުގަނޑު ބޭނުންވީ، ކައުންސިލް މެދުވެރިކޮށް ކުރަން. އަދި އަމުދުން އަޅުގަނޑު އޭރު އުޅެއުޅެ، އޭރުގައި އޮތް ސަރުކާރުން މަގުފަހި ނުކޮށްދިނީތީވެސް ބޭނުންވީ ކައުންސިލް މެދުވެރިކޮށް ކުރަން. އެހެންވެ ކައުންސިލާ ހަވާލުކުރީ.
އިރާދަކުރެއްވީތީ، ކެޓް ކޮމިއުނިޓީގެ ހުރިހާ ފަރާތްތަކަށް އުފާވެރިކަން ލިބިގެންދާނެ. މިއީ ބުރަ މަސައްކަތެއް. އަދި ފެށުނީ. ޢިމާރާތެއް އެޅުނަކަސް ނުވާނެ. ކޮމިއުނިޓީގެ ތެރެއިން އެހީތެރިކަންވެސް ބޭނުންވާނެ. ސަރުކާރުން، މިނިސްޓްރީން ދާނީ ކޮމިއުނިޓީއާ ވަރަށް ގާތުން މަސައްކަތް ކުރަމުން. އިރާދަކުރެއްވިއްޔާ، މާލެތެރޭގައި ސްޓްރޭ ކެޓްސް މަދުވެގެންދާނެ، ހަމަ ޕްރޮގްރާމެއްގެ ތެރެއިން. އަދި ކެއަރ ކުރެވިގެންދާނެ. ޕްރޮފެޝަނަލް ވެޓް ކެއަރ ލިބިގެންދާނެ. އަދި ކުރިއަށް އޮތްތާ އިރާދަކުރެއްވިއްޔާ މިކަން ފުޅާވެސް ކުރެވޭނެ.
އަޅުގަނޑުމެން ބޭނުންވަނީ ޕެޓްތަކަށް، އަދި ޖުމްލަކޮށް އެނިމަލް ވެލްފެއަރގައި އަޅުގަނޑުމެން ކަނޑައަޅާފައި މިއޮތް، އެންމެ މަތީ ފެންވަރަކަށް އަޅުގަނޑުމެންގެ ސަމާލުކަން ދޭން. އެހެންވެ، ވަކިން މިނިސްޓްރީއެއްގެ މެންޑޭޓްގައިވެސް އެ ހިމެނީ، ކުރިން ދެންނެވި ފަދައިން.
އިރާދަކުރެއްވިއްޔާ، މިއަދު މި ފެށިގެންދާ މަޝްރޫޢުވެގެން ދާނީ، އަޅުގަނޑުމެން މިއަދާ ހަމައަށް އައިއިރުގައި ނުވެގެން އުޅުނު މި މައްސަލައަށް ހައްލެއް ލިބިގެންދާ ކަމަކަށް. އަދި އިރާދަކުރެއްވިއްޔާ ކުރިއަށް އޮތް ތާނގައިވެސް، މިފަދަ މުހިންމު ކަންކަމުގައި ސަރުކާރުން ރައްޔިތުންނާ އެކީގައި މިކަހަލަ މައްސަލަތައް ހައްލުކުރުމުގައި ކުރިއަށްދާނެ. މާލޭގައި އެންމެ ބޮޑީ މި މައްސަލަ. އަދި ރަށްރަށުގައިވެސް މިހާރު ކޮންމެވެސް ވަރަކަށް ސްޓްރޭ ކެޓްގެ މައްސަލަ ބޮޑު. މިހެން ހުންނަ ކޮންމެ މައްސަލައަކަށް ހައްލު ގެނައުމުގައި އިރާދަކުރެއްވިއްޔާ، އަޅުގަނޑުމެން ދާނީ ކޮމިއުނިޓީއާ ގާތުން، ރައްޔިތުންނާ ގާތުން މަސައްކަތް ކުރަމުން.
އަޅުގަނޑުމެންގެ ސަރުކާރަކީ ރައްޔިތުންގެ ސަރުކާރެއް. ރައްޔިތުންގެ ފަޅީގައި ތިބެގެން މަސައްކަތްކުރާ ސަރުކާރެއް. މިއަދާ ހަމައަށް އައިއިރުގައި، އެތައްކަމެއް އިރާދަކުރެއްވީތީ، ރައްޔިތުންގެ ފަޅީގައި ތިބެގެން، ރައްޔިތުންގެ އިޙްސާސްތަކަކީ ކޮބައިތޯ ވިސްނައިގެން، ރައްޔިތުންނަށްޓަކައި ނިންމަމުން މިދަނީ. އެތައް ދުވަހެއްވީ، އަތްލާން ނުކެރިފައި ހުރި ބޮޑެތި އެތައް ކަމެއް. ބާރުގަދަ އެތައް ބައެއްގެ ބާރުތަކުގެ ތެރޭގައި، ތަޅުލެވިފައި ހުރި އެތައް ކަމެއް. ރައްޔިތުންގެ ފަޅިއަށް ސަރުކާރު ޖެހިލައިގެން، ހައްލުކުރަމުން މިދަނީ. ކުރިއަށް އޮތްތާވެސް ދާނީ އެހެން.
އެކަމުގައި، އަޅުގަނޑުމެންގެ ނެތް ދެވަނަ ވިސްނުމެއް. ހުރިހާ ކަމެއްވެސް އަޅުގަނޑުމެން ކުރާނީ ރައްޔިތުންގެ ފަޅީގައި ތިބެގެން. ރައްޔިތުންގެ އިޙްސާސާއި ވިންދު ދެނެގަނެގެން. ރައްޔިތުން ބޭނުންވާ ގޮތަށް. އަދި އެކަން ކުރުމުގައި، ކައުންސިލަރުންނާއި، މަޖިލީސް މެންބަރުންނާއި، މިގޮތަށް އިންތިޚާބުވެފައި ތިއްބެވި ބޭފުޅުންގެ ފުރިހަމަ އެހީތެރިކަމާއި ބައިވެރިވުން ހޯދައިގެން ކުރިއަށް ގެންދާނީ.
އަދިވެސް އެއްފަހަރު، ހުރިހާ ބޭފުޅުންނަށް މަރުޙަބާ ދަންނަވަން. ވަކިން ޚާއްޞަކޮށް، މިކަމުގައި، މި ކެޓް ކޮމިއުނިޓީގައި އަޅުގަނޑުމެންނާ އެކީގައި، އަޅުގަނޑު އޭރު މޭޔަރަކަށް ހުރިއިރުވެސް، އަޅުގަނޑު ގާތަށް ވަރަށް ގިނައިން މި ބޭފުޅުން ވަޑައިގަންނަވާނެ. މި ހުރިހާ ބޭފުޅުންނަށް ވަރަށް ބޮޑަށް މަރުޙަބާ ދަންނަވަން. އަދި މާލޭގެ ރައްޔިތުންނަށް އިރާދަކުރެއްވިއްޔާ، މިކަމުން ހިތްހަމަޖެހުން ލިބިގެންދާނެ. އަޅުގަނޑު ޔަގީންކޮށް ދަންނަވަން، އިރާދަކުރެއްވިއްޔާ މިކަން އިޙްސާސްވެގެންދާނެ، ކުރިއަށް އޮތް މަސްތަކުގައި، މިކަމަށް ދާއިމީ ހައްލު ލިބިގެންދާއިރުގައި. އަދިވެސް އެއްފަހަރު ވަރަށްބޮޑަށް ޝުކުރިއްޔާ.
އަޅުގަނޑުގެ ދުޢާއަކީ، އަޅުގަނޑުމެން މިކުރާ މަސައްކަތުގައި، اللهُ سُبْحَانَهُ وَتَعَالَى ބަރަކާތްލެއްވުން. އަޅުގަނޑުމެންނަކީ ހެޔޮބަސް އަހައި، ހެޔޮބަސް ގަބޫލުކުރާ ބަޔަކު ކަމުގައި ލައްވާށި! އާމީން.
وَالسَّلَامُ عَلَيْكُمْ وَرَحْمَةُ اللهِ وَبَرَكَاتُه.