بســم اللّـه الرّحمـن الرّحيــم
اَلحَمْـدُ لِلّـهِ رَبّ العَـالَمِـين، وَالصّـلاة وَالسّلام علـى سيدنا محـمَّدٍ، خاتم الأنبياء والمرسلين، وَعلـى آلـه وَصَحْبِـهِ أجمـعـين.
ލޮބުވެތި ކިޔަވާ ކުދިން، މި ޖަލްސާއަށް ވަޑައިގެންނެވި އެންމެހާ ޢިއްޒަތްތެރި ޖަލީސުން، މައިންބަފައިން.
السّــلام عليــكم ورحـمــة اللّـه وبـركاتـه،
އާދެ! މިރޭ މި އުފާވެރި ޙަފްލާގައި، މަދްރަސާ ކުދިންގެ އެކިއެކި ކުޅިވަރު މުބާރާތްތަކުން ރަން ވަނަތައް ޙާޞިލުކުރި ކުދިން، އެކުދިންގެ އަގު ވަޒަންކުރުމުގެ ގޮތުން، މިޖަލްސާ ބާއްވަވައިދެއްވި ކަމަށްޓަކައި މިނިސްޓްރީ އޮފް އެޑިޔުކޭޝަނަށް، ސްކޫލް ސިސްޓަމަށް، ތިޔަ ހުރިހާ ފަރާތްތަކަށް ވަރަށް އިޚްލާޞްތެރިކަމާއެކީ މަރްޙަބާ ދަންނަވަން.
އަޅުގަނޑުމެންނަށް ޢާންމުކޮށް ފެނިގެން މިދަނީ، މަދްރަސާގެ މަދްރަސީ ޙަޔާތް، ނޫނީ ކިޔެވުމުގެ ތެރެއިން ރަން ވަނަ ހޯދާ ކުދިންގެ އަގު ވަޒަން ކުރުމަށް ބޭއްވޭ ޖަލްސާތައް. ޝައްކެއްވެސްނެތްގޮތުގައި، އެއީ އެންމެ މުހިންމު ޖަލްސާތައް. އެންމެ މުހިންމު ޙަފްލާތައް. އެހެންނަމަވެސް، އެޔާއެކީ ހަމަ އެހާ މުހިންމު ކަމެއް ދޭންޖެހޭ ކަމެއް، ކުދިންގެ ކުޅިވަރާއި، ކުދިންގެ ޓެލެންޓާއި އަދި ކުދިންގެ މުނިފޫހިފިލުވުމުގެ މަސައްކަތުގެ ތެރެއިން، އެކުދިންގެ ފަންނު އެކުދިން ދައްކަން ކުރާ މަސައްކަތް ފާހަގަކުރުމަކީ، މަދްރަސާ ސިސްޓަމެއްގެ ތެރެއިން، ސްކޫލް ސިސްޓަމެއްގެ ތެރެއިން ކޮންމެހެންވެސް ކުރަންޖެހޭ ކަމެއް. އެހެންވީމާ، މިގޮތަށް އަލަށް ކަލަރޒް އިވެންޓެއްގެ ގޮތުގައި، ކަލަރޒް އެވޯޑް ޖަލްސާއެއްގެ ގޮތުގައި މިކަން ފާހަގަކުރައްވަން އެޑިޔުކޭޝަން މިނިސްޓްރީން ނިންމަވައި އަދި މަދްރަސާތަކާ ގުޅިގެން މި ޖަލްސާ ބާއްވަވައިދެއްވި ކަމަށްޓަކައި އެޑިޔުކޭޝަން މިނިސްޓަރަށް ޝުކުރު ދަންނަވަން. ސްކޫލްތަކުގެ ހުރިހާ ފަރާތްތަކަށް އިޚްލާޞްތެރިކަމާއެކީ ޝުކުރު ދަންނަވަން.
އަދި އެޔާއެކީ މިރޭގެ މި އުފާވެރި ޙަފްލާގައި އަޅުގަނޑު ހަމަ ދަންނަވާލަން ބޭނުންވަނީ، ވަރަށް ތަފާތު ޓެލެންޓް، ވެރައިޓީ ޝޯތަކެއް، ވެރައިޓީ އައިޓަމްތަކެއް ހުށަހަޅުއްވައިދެއްވީ. އެކަމަށްޓަކައި އިސްކަންދަރު ސްކޫލްގެ މުދައްރިސުންނަށް އަދި މި އައިޓަމްތައް ހުށަހަޅައިދިން ލޯބިލޯބި ހުރިހާ ކިޔަވާ ކުދިންނަށް ވަރަށް ބޮޑަށް ހިތްވަރުދީ، ތިޔަކުދިންނަށް މަރްޙަބާ ކިޔަން.
އާދެ! އަޅުގަނޑު މިރޭ ތިޔަކުދިންނާ ވާހަކަ ދައްކާއިރު، މާބޮޑެތި ތަފްޞީލުތަކަކަށް ނުދާނަން އެއްގޮތަކަށްވެސް. ކީއްވެގެންތޯ ކުޅިވަރު ކުޅެން ޖެހެނީކީ. އެހެން ނަމަވެސް، ގަބޫލުކުރަންޖެހޭ އެއްޗަކީ، އަބަދުވެސް ބުނާނެ، ކުދިން ކައިރީގައި ބުނާނެ، [ހުރިހާ ކުދިން ކިޔަވައިގެން މޮޅު ކުދިންނަށްވާށޭ.] Life is not complete without schooling އަހަރުމެންނަކަށް ޙަޔާތުގައި ފުރިހަމަކަމެއް ނުލިބެއޭ، ނުކިޔަވާ، ކިޔެވުމަކާނުލާ.
And certainly, certainly life is shortcoming.
ނޫނީ
school system is shortcoming without sporting.
ސްކޫލްގައި ކިޔަވާކަމަށްވަންޏާ، ސްކޫލްގެ ތެރޭގައި، އެކިއެކި ކުޅިވަރުގެ ޙަރަކާތުގައި، ޓެލެންޓްގައި، ރިކްރިއޭޝަންގައި، ކުޅިވަރުގައި ބައިވެރިނުވާ ކަމަށްވަންޏާ، ހޯލްސަމް ކުއްޖެއް އުފައްދަން ކުރާ މަސައްކަތެއް ނުކުރެވޭ. އެހެންވީމާ،
Life is complete with schooling.
Schooling is complete certainly with sporting.
އެހެންވީމާ، ކުޅިވަރު ކުޅުމަކީ ކޮންމެހެންވެސް، ކޮންމެ ސްކޫލް ކުއްޖަކު އެކަމަށް ލޯބިކުރަންޖެހޭ، އެކަމަށް ޝައުޤުވެރިވާންޖެހޭ ކަމެއް. ދެންމެ މިނިސްޓަރުގެ ވާހަކަފުޅުގައި، ކުދިންގެ ހަށިގަނޑުގެ ތަރުބިއްޔަތާއި، ކުދިންގެ ޓީމްވަރކާއި އަދި މިކަހަލަ އެތައް އަގުހުރި ސިފަތަކެއް، ކިޔަވައިދިނުމުގެ ތެރެއިން، ކުޅިވަރުގެ ޙަރަކާތްތަކުގެ ތެރެއިން ކުދިންނަށް އަށަގަންނަ ކަމަށް މިނިސްޓަރ އެ ވިދާޅުވީ. ޝައްކެއްވެސްނެތްގޮތުގައި، ހަމަ ވަރަށް ތެދު، ވަރަށް ރަނގަޅު ވާހަކަފުޅުތަކެއް އެ ވިދާޅުވީ. އެޔާއެކުވެސް ހަމަ ގަބޫލުކުރަންޖެހެނީ، މަދްރަސާ ކުދިން ކިޔަވަނީވެސް މޮޅުވާން. މަދްރަސާ ކުދިން ކުޅެނީވެސް މޮޅުވާން. Competitiveness ކޮންމެ ކުއްޖަކު، އަނެއް ކުއްޖާއަށްވުރެ މޮޅުވާންޖެހޭނެ. މަދްރަސާއެއްގައި ފާހަގަކުރާ މިކަހަލަ ކޮންމެ އިޙްތިފާލެއްގައި، އަހަރުމެން ފާހަގަކުރަނީ، އުންމީދު، ވަނަތައް ޙާޞިލުކުރުން، ހިތްވަރުދިނުން. ހިތްވަރު މިދެނީ މިރޭގެ އިވެންޓްގައި، ކުޅިވަރުގެ ޙަރަކާތްތަކުން ރަން ވަނަތައް ނުލިބުނު ކުދިންނަށް. އުންމީދު އޮތީ ތިޔަކުދިން ތިޔަކުރާ މަސައްކަތުން ތިޔަކުދިން ދާން ބޭނުންވާ ދާއިރާއެއްގެ ކުރިބޯށްޓާ ހަމައަށް ދިޔުމަށްޓަކައި. އަދި މަރްޙަބާ ކިޔަނީ، މިރޭ ރަން ވަނަތައް ޙާޞިލު ކުރި ކުދިންނަށްޓަކައި.
އެމެރިކާގައި އެންމެ މަޝްހޫރު ކުޅިވަރަކީ، ޝައްކެއްވެސްނެތްގޮތުގައި ބޭސްބޯލް. ދެންމެ މައިލޯގެ ޑިސްޕްލޭގައި އަހަރުމެނަށް ފެނިގެންދިޔައީ. އެމެރިކާގައި ސްކޫލްގައި، ކޮލެޖް ސިސްޓަމްގައި ބޭސްބޯލް ކުޅުމަކީ، ކޮންމެ ކުއްޖަކު ކުޅެން ބޭނުންވާ ކަމެއް. އަދި އޭގެއިތުރުން ވިނިންގ ސްކޯރ ހޯދުމަށްޓަކައި ހޯމްރަނެއް ޖެހުމަކީ ކޮންމެ ކުއްޖަކު ބޭނުންވާ ކަމެއް. ދިވެހިރާއްޖޭގައި ފުޓްބޯޅަ ކުޅޭ ކުދިން، ހަމަ ކޮންމެ ކުއްޖަކު ޢަލީ އަޝްފާޤަކަށް ވާން ބޭނުންވާނެ. ޤައުމީ ޓީމުގެ ޖަރޒީލުމަކީ ކުޅިވަރުގެ ދާއިރާގައި ހަމަ ކުރިބޯށްޓާ ހަމަޔަށް ދިޔުން. ކޮންމެ ކުއްޖެއްގެ އުންމީދަކަށްވާންވާނީ، ކޮންމެ ކުއްޖެއްގެ އެކޮމްޕްލިޝްމަންޓަކަށް، ޑްރީމަކަށް ވާންވާނީ، އެކުއްޖަކީ ޤައުމީ ދިދަ ހިއްލާލައި، ޤައުމީ ސްކޮޑްގައި ދިވެހިރާއްޖެ ތަމްސީލު ކުރަން ބޭރުގެ ބައިނަލްއަޤްވާމީ އެކިއެކި މުބާރާތްތަކުގައި މިދާ ސްކޮޑްގެ ތެރެއިން ހިމެނިގެންވުން. މިރޭ މި ވަނަތައް ޙާޞިލުކުރި ކުދިންގެ އުންމީދަކަށްވާންވާނީ، އެހިސާބަށް ތިޔަކުދިން ދިޔުން.
އެހެން ނަމަވެސް، އެޔާއެކީވެސް ބުނެލަންޖެހޭ ވާހަކައެއްވެސް އެބައޮތް. އަހަރުމެން އަބަދުވެސް މަދްރަސާ ކުދިން ގާތުގައި މި ބުނަނީ، [މަންމަގެ އުނގުން ކަށްވަޅާ ހަމައަށް ދަންދެން ކިޔެވުމުގެ ފުރްޞަތު އެބައޮތޭ، ކިޔަވަންވާނޭ.] އެހެން ނަމަވެސް، ތަފާތަކީ ކުޅިވަރުގައި، ކުޅިވަރުގައި ތަފާތަކީ ކަށްވަޅާ ހަމައަށް ދާން ކުޅިވަރު ކުޅެން މަސައްކަތް ނުކުރާތި އެއްވެސް ކުއްޖަކު. އެއީ، ވަރަށް ވޭންއަޅާނެ ކަމެއް. އެހެންވީމާ، ކުޅިވަރު ކުޅެވޭނީ، ތިޔަކުދިންގެ ސްޓެމިނާއާއި، ތިޔަކުދިންގެ ޔޫތު، ތިޔަކުދިންނާއެކީ އޮންނައިރެއްގައި. އެހެންވީމާ، މަދްރަސީ ދައުރުގައި ކުޅިވަރަށް ތިޔަކުދިންގެ ޝައުޤުވެރިކަން ނެތްކަމަށްވަންޏާ،
You are missing a lot
އެހެން ނަހަދާ، ކުޅިވަރު ކުޅެންވާނެ. ކުޅިވަރު ކުޅުމަކީ އެއްގޮތަކަށްވެސް މަދްރަސާގެ ކިޔެވުމުގައި ޓައިމް ޓެކްސްވާ ކަމެއް ނޫން. ކޮންމެ ކުއްޖަކަށް މަދްރަސާގެ މުދައްރިސުން ނަގައިދޭ ފިލާވަޅުތަކުގެ އިތުރުން، އެންމެ ރަނގަޅަށް ކުއްޖާއަށް ދަސްކޮށްދޭ ކަމަކީ، ޓައިމް މެނެޖް ކުރަން ދަސްކުރުން. އެކުއްޖަކަށް ލިބޭ ވަގުތު ބަހާލައިގެން އެކިކަންކަމަށް، އެ ބަހާލައި، ވަގުތު ބޭނުންކުރަން ދަސްކޮށްދިނުން. އެކަންކުރަންޖެހޭ ސަބަބަކީ، އެކުއްޖާ ބޮޑުމިވަނީ އެކުއްޖާ ދިރިއުޅޭނެ ވެށްޓަކަށް، އަމިއްލަ ބޮޑެތި ޒިންމާތަކެއް އުފުލާ ކުއްޖަކަށްވާން.
އަހަރުމެންގެ މިރޭގެ މި ޕްރޮގްރާމްގައި، މަދްރަސާ ކުދިންގެ މިހާ ކަލަރފުލް އިވެންޓެއް އަޅުގަނޑުމެންނަށް ހުށަހަޅައިދިނުމަށްޓަކައި، އަދި މިކަން ކޮށްދެއްވުމަށްޓަކައި ނެސްލޭ މައިލޯގެ ފަރާތުން ވަރަށް ބޮޑެތި ހޭދަތަކެއް އަޅުގަނޑުމެންނަށް ކޮށްދެއްވި. މިރޭގެ މި ޙަފްލާގައި ނެސްލޭ މައިލޯގެ މެނޭޖްމަންޓްގެ އިސްބޭފުޅުން އެބަތިއްބެވި. މަދްރަސާ ކުދިންގެ ފަރާތުން، ސްކޫލް ސިސްޓަމްގެ ފަރާތުން އަދި ދިވެހި ދައުލަތުގެ ފަރާތުން ނެސްލޭ މައިލޯ މެނޭޖްމަންޓް ޓީމުގެ ބޭފުޅުންނަށް މަރްޙަބާ ދަންނަވައި ޝުކުރު ދަންނަވަން. އަދި އަޅުގަނޑުމެންގެ މިކަހަލަ ކަންކަމުގައި ކުރިއަށް އޮތް ތަނުގައިވެސް ޕާޓިސިޕޭޓް ކޮށްދެއްވުމަށް އަޅުގަނޑުމެން ދަޢުވަތު އެކްސްޓެންޑް ކުރަން.
މަދްރަސާ ކުދިން ކިޔަވާއިރު، ހަމަ ތުއްތު ކުދިން ފެށިގެން އެންމެމަތީ ކްލާސްތަކުގައި އުޅޭ ކުދިންނާ ހަމައަށް އެނގޭނެ، ކުދިން އެކިގޮތްގޮތަށް ޓީމް ހަދައިގެން މަސައްކަތް ކުރާއިރު، ކުދިން އެކިގޮތްގޮތަށް، ބައެއް ކުދިން ބާކީވާތަން އެބަ ފެނޭ. އެންމެ ފަސޭހައިން ބާކީވާ ބަޔަކީ، ހަމައެކަނި ކިޔެވުމުގައި އެކުދިންގެ ހުރިހާ ވަގުތެއް ހޭދަކުރާ ކުދިން. ޝައްކެއްވެސްނެތް، ތިޔަކުދިން، ފޮތްކިޔާ ކުދިން ތިއީ. ތިޔަ ކުދިންނަކީ އިންޓަރނެޓް ބަލާ ކުދިން ތިޔަ ކުދިންނަކީ. އެކިއެކި މަދްރަސާ ކުދިން، ނޫނިއްޔާ ކިޔަވާ ކުދިންގެ މިހުންނަ ޑިސްކްރިޕްޝަން ތިޔަކުދިންނަށް އެނގޭނެ. އެއްވެސް ކުއްޖަކަށް ވާން ބޭނުންނުވާނީ ނަރޑަކަށް.
Nobody likes to be a nerd.
އެހެންނު. އެންމެ ފަސޭހައިން ނަރޑަކަށް މިވަނީ ކީއްވެ؟ ފޮތުގެ ތެރޭގައި އޭނަ ހަތަރުދަމު ގެއްލޭތީ. ބުކްވަރމްއަކަށްވާތީ. އެހެންވީމާ،
Nobody likes to be a nerd. Nobody would like to be described as a bookworm.
އެހެންވީމާ، ކޮންމެ ކުއްޖަކުވެސް ކުޅިވަރު ކުޅެނީ، އެކުއްޖަކީ ހޯލްސަމް ޕަރސަންއަކަށް ވުމަށްޓަކައި. ކުޅިވަރުންވެސް ތިޔަކުދިންނަށް ދަސްކޮށްދޭ ކަމަކީ، ކޮމްޕެޓެޓިވްނަސް. ކުރިއަށް ދިޔުން، އިސްނެގުން، މޮޅުވުން. އަދި ތިޔަ ކުދިން އެ ބައިވެރިވާ ޓީމެއް މޮޅުކުރުން. ތިޔަ ކުދިންނަށް އެންމެ އުފާވެރި ކަމަކަށްވާނީ، މަދްރަސާގައި ތިޔަ ކުދިން އުޅޭ ޓީމެއް މޮޅުވުމުން. އެއީ އެންމެ ތުއްތު ކުދިން ފެށިގެން އެންމެ ސީނިއަރ ކުދިންނާ ހަމައަށް ދާން. އަދި އޭގެފަހުން ތިޔަކުދިން ބޭނުންވާނީ، ތިޔަކުދިންނަކީ ޤައުމީ މުބާރާތްތަކުގައި، ދިވެހިރާއްޖެއަށް ޝަރަފްވެރި ވަނަތައް ހޯދައިދޭ ކުދިންނަށްވުމުގެ ފުރްޞަތު ލިބުން. އަދި އޭގެފަހުން ތިޔަކުދިންގެ އެކޮމްޕްލިޝްމަންޓަކަށްވާނީ، ދިވެހިރާއްޖޭގެ ދިދަ، ބައިނަލްއަޤްވާމީ ކުޅިވަރު ދަނޑުތަކުގައި ހިފައިގެންދާ ކުދިންނަށް ވެގެންވުން. ރިލޭއެއްގައި ދިވެހިރާއްޖޭގެ ބެޓްން ގެންގުޅޭ ކުއްޖަކަށް ތިޔަކުދިންވުން.
އަހަރުމެން މަދްރަސާގައި ކިޔެވިއިރު، އަހަރުމެން މަދްރަސާގެ ގޯލްޑަން ޖުބިލީ އަހަރު ފާހަގަވެގެންދިޔައީ. އަހަރުމެން މަދްރަސާގައި ސީނިއަރ ކުދިންނަށް އުޅުނުއިރު. އޭރު އަހަރުމެންނަށް ލިބުނު އެންމެބޮޑު އުފަލަކަށްވީ، ސަރުކާރުގެ ފަރާތުން ސްކޫލާއެކީ ގުޅިގެން މި އޯގަނައިޒްކުރީ ދިވެހިރާއްޖޭގެ ޤައުމީ ޓީމާއި، މަދްރަސާތަކުން ނޫނިއްޔާ މަޖީދިއްޔާ ސްކޫލަކީ އޭރު ކުޅިވަރުގެ، ފުޓްބޯޅައިގެ އެންމެ ވަރުގަދަ ސްކޫލް. މަޖީދިއްޔާއިން ނަގާ ޓީމަކާ ޤައުމީ ޓީމާއެކީ ކުޅޭ ފުޓްބޯޅަ މެޗެއް، ޝޯކޭސް މެޗެއް. މަޖީދިއްޔާގައި 4 ކްލަބް އޮވޭ. އޭރު އޮތް 4 ކްލަބް. ރެޑް، ބްލޫ، ގްރީން، ގޯލްޑް. މި ޓީމުތަކުގެ ތެރޭގައި، މި ކްލަބްތަކުގެ ކުދިން، ކޮންމެ ކުއްޖަކު ބޭނުންވޭ، މަޖީދިއްޔާގެ، މަޖީދިއްޔާގެ 11 ގައި ވާން. ސަތޭކަ އެތައް ކުދިންނެއްގެ ތެރެއިން 11 ގައި ހިމެނުމަކީ، ހަމަ ކޮންމެ ކުއްޖެއްގެ އެންމެބޮޑު ފަޚްރެއް، އެންމެބޮޑު އުންމީދަކަށް ވެގެންދިޔައީ. އެކަމަކު މިއިން ކޮންމެ ކަމެއްވެސް ނިމިގެންދާނީ، ހަމަ ހޮވާލެވޭ އެންމެމޮޅު ކުދިން ޓީމަށް އަރާނީ. ތިޔަ ކުދިންނަށްވެސް ގަބޫލުކުރެވޭނެ، އެތްލެޓިކްސް ވިޔަސް، ޓޭބަލްޓެނިސް ވިޔަސް، ކްރިކެޓް ވިޔަސް، ހަމަ ހޮވާލެވޭ އެންމެ މޮޅު ކުދިން. އެއްވެސް ބައެއް، އެއްވެސް ސްކޫލެއް، ރަށެއް، ތަމްސީލު ކުރަން ބޭރަށް ދެވޭނީ. އަހަރުމެން އޭރު އެންމެ ބޮޑަށް އުންމީދުކުރީ، މަޖީދިއްޔާގެ ޓީމަށް އަރާތޯ. އެފަހަރު ކަންދިމާވި ގޮތަކީ، ﷲގެ ރަޙްމަތާއެކީ،
Majeediyyaa drew the match with the national team. Majeediyya was so good at football at the time.
އެހެންވީމާ، އަހަރުމެންނަށް ލިބުނު ވަރަށްބޮޑު އުފަލެއް، ވަރަށްބޮޑު ފަޚްރެއް. މަޖީދިއްޔާ ކުދިން އޭރުގެ ނޭޝަނަލް ޓީމާ ޑްރޯކުރި މެޗް. މަޖީދިއްޔާ ގޯލްޑަން ޖުބިލީ އަހަރުގައި، އެއަށްވުރެ މޮޅު ކަމެއް މަޖީދިއްޔާއަކަށް ނުކޮށްދެވޭނެ.
މިއަންނަ އަހަރު މިއީ އަހަރުމެންގެ ޤައުމުގެ ގޯލްޑަން ޖުބިލީ އަހަރު. މިރޭ ތިޔަ ޑިސްޕްލޭ ކޮށްދިނީ މަދްރަސާ ކުދިން، ޚާއްޞަކޮށް، އިސްކަންދަރުގެ ފަރާތުން ވެރައިޓީ ޓެލަންޓް، ކުދިންގެ ހުރިކަން. މިއީ ސްކޫލް އެޑްމިނިސްޓްރޭޝަންގެ އެފަޓް. މިއީ ޕޭރަންޓުންގެ އެފަޓް. މިއީ ކުދިންގެ އެފަޓް. ކުދިންނަކީ އުފާވެރިކަންމަތީގައި އުޅެންޖެހޭ ބައެއް. ކުދިންނަކީ އެއްގޮތަކަށްވެސް ހިތްދަތިކަމުގައި އުޅެންޖެހޭ ބައެއް ނޫން. ކުދިންނަށް، މަދްރަސާތަކަށް ތްރޫ އެޑިޔުކޭޝަން މިނިސްޓަރ، މިރޭ އަޅުގަނޑު ކުރާ އިލްތިމާސަކީ، މި އަންނަ އަހަރަކީ އަޅުގަނޑުމެންގެ މިނިވަން 50 އަހަރޭ. މަދްރަސާތަކުގައި ލޮޓްސް އޮފް ޓެލަންޓް ހުރިކަން، މިރޭ އޮކެސްޓްރޭޓް ކޮށްދީފި، ޝޯކޭސް ކޮށްދީފި. ހަމަ އެންމެ ސްކޫލަކުން. އިސްކަންދަރުން އެކަނި. އެހެންވީމާ، މިއަންނަ އަހަރު، މަދްރަސާ ކުދިންނަށް ޚާއްޞަ ކުރެވޭ، އަހަރުމެންގެ ގޯލްޑަން ޖުބިލީ އެނިވަރސަރީ އަހަރު، ނޫނިއްޔާ އަހަރުމެންގެ ގޯލްޑަން ޖުބިލީ އިންޑިޕެންޑެންސް އަހަރަކީ، މިއަންނަ އަހަރު ކަމަށްވާތީ، މި އައިޓަމް ބިލޯންގވާންޖެހޭނީ ތިޔަ ކުދިންނަށް. ތިޔަކުދިންނަކީ، އަހަރުމެންގެ މުސްތަޤްބަލް. އެހެންވީމާ، މިނިވަންކަން އެންމެ ބޮޑަށް އިޙްސާސްކުރާ، މިނިވަންކަން އެންމެ ބޮޑަށް އުފާކުރާ، މިނިވަންކަމުގެ ތެރޭގައި އުފާކުރާ ބަޔަކަށްވާންވާނީ ތުއްތުކުދިން. މަދްރަސާ ކުދިން.
މަދްރަސާ ކުދިންނަކީ ވޮރީ ފްރީ ބައެއް. ކަންކަމުގައި ވިސްނަންޖެހޭ ބައެއް ނޫން. އެހެންވެގެން މަދްރަސާ ކުދިންނަކީ އުފާވެރި ކުދިންނަށް މިވަނީ. މަދްރަސާ ކުދިން ވިސްނަންޖެހޭ ހުރިހާ ވިސްނުމެއް ވިސްނާނީ މައިންބަފައިން. އެކަމަކު އެހެން ނަމަވެސް، ރޮމޭންސިންގ އޭޖަށް އައިމަ، އެ ވިސްނުމަކީ އަހަރުމެންގެ ހެޑޭކް. ޕޭރަންޓުންގެ ހެޑޭކް. އެކަމަކު Until dhen މަދްރަސާ ކުދިންގެ ހުރިހާ ވޮރީސްއަކީ މައިންބަފައިންގެ ހެޑޭކް. އަހަރުމެންގެ ހެޑޭކް އެއީ. އެހެންވީމާ، މިއަންނަ އަހަރު އަހަރެން ހުރިހާ ކުދިންނަށް އިލްތިމާސް ކުރަނީ، އަދި އަޅުގަނޑު މަދްރަސާ ސިސްޓަމަށް އިލްތިމާސް ކުރަނީ، މިއަންނަނީ ދިވެހިރާއްޖޭގެ މިފަހުގެ ތާރީޚުގައި ފާހަގަކުރެވޭނެ އެންމެ ވަރުގަދަ، އެންމެ މުހިންމު އަހަރު ކަމަށްވާތީ، މަދްރަސާ ކުދިންގެ ދައުރު މިއަންނަ އަހަރުގެ ސެލިބްރޭޝަންތަކުގައި އަޅުގަނޑުމެންނަށް ފެނިގެން ދާން އެބަޖެހެއޭ. އެހެންވީމާ، އަޅުގަނޑު އިލްތިމާސް ކުރަން، އަޅުގަނޑު އެދެން، މަދްރަސާ ކުދިންގެ ޓެލެންޓް އައިޓަމްތައް، މަދްރަސާ ކުދިންގެ ކުޅިވަރު އައިޓަމްތައް އިރާދަކުރެއްވިއްޔާ، މިއަންނަ އަހަރަށް ބަހާލައިގެން، އަޅުގަނޑުމެން ޤައުމީ ފެންވަރެއްގައި އެބަ ފާހަގަކުރަންޖެހޭ. އެނިވަރސަރީ އަހަރެއްގައި، ގޯލްޑަން ޖުބިލީ އިންޑިޕެންޑެންސް އަހަރެއްގައި، މަދްރަސާ ކުދިންގެ ފީޗަރ މިކަހަލަ އިވެންޓްތަކެއް ފާހަގަކުރެވޭ ކަމަށްވަންޏާ، މިއީ އެވަރލާސްޓިންގ މެމަރީތަކެއް. އެހެން ނޫނިއްޔާ، މިނިވަންދުވަސް، އެހެން ދުވަސް ދުވަސް އައިއްސަ ފޮތުގައި އެއްލާ ޞަފްޙާއެއް. 50 އަހަރަކީ ފޮތުގައި އެއްލާ ޞަފްޙާއެއް ނޫން. އެއީ ލާސްޓިންގ މެމޮރީއަށް މޭކްކުރާ އެއްޗެއް. ލާސްޓިންގ މެމޮރީއަށް ލީކްކުރާ ކަމެއް. އެހެންވީމާ، އެ އިވެންޓްގައި މަދްރަސާ ކުދިން ބައިވެރިވާންޖެހޭނެ.
މަދްރަސާ ކުދިންނަށް ވަރަށްގިނަ ކަންތައްތައް މިނިސްޓްރީގެ ފަރާތުން ތައްޔާރު ކުރައްވާފައި މިވަނީ. މަދްރަސާ ކުދިން، އެކިއެކި ޢަމަލީ މަސައްކަތްތަކާއި، މަސައްކަތްތެރިކަމާއި، އެއީ ކުދިކުދި މަސައްކަތް ދަސްކޮށްގެން އަދި އެކުދިން ބޮޑުވާންވާއިރަށް، އެކުދިންނަށް އެހެން މަސައްކަތްތަކަށް ދިޔުމަށްޓަކައި ޕްރޮގްރާމްތަކެއް މިވަނީ ރާވާފައި. މިއަހަރުގެ ތެރޭގައި މިވަނީ މީގެ ފުރަތަމަ ޕްރޮގްރާމް ތަޢާރުފް ކުރެވިފައި. ހަމަ ޕައިލޮޓް ޕްރޮޖެކްޓެއްގެ ގޮތުގައި. ދަސްވާރު ޕްރޮގްރާމް މިވަނީ ތަޢާރުފް ކުރެވިފައި. އެޑިޔުކޭޝަން މިނިސްޓަރ އަޅުގަނޑު ކައިރީގައި ވިދާޅުވި، އެސް.ޓީ.އޯ.އާ ގުޅިގެން އެޑިޔުކޭޝަން މިނިސްޓްރީން 500 ފާމަސިސްޓުން މިއަހަރު ތަމްރީނު ކުރާނަމޭ. ދެން ކީއްވެގެންތޯ، 500 ފާމަސިސްޓުން ތަމްރީނު ކުރަންޖެހެނީ. މިހާރު މިއަންނަނީ ހަމަ ތިޔަ ކުދިން ގަބޫލުކުރާތި، ވަރަށް ޕެޝަނޭޓް ވާހަކައެއް ދައްކަން މިއުޅެނީ. މަދްރަސާ ކުދިން ކިޔަވައިގެން، މިތާ މިތިބީ ދެއަހަރެއްހާ ދުވަހުގެ ތެރޭގައި، ތިން އަހަރެއްހާ ދުވަހުގެ ތެރޭގައި ވަޒީފާގެ ބާޒާރުގައި އުޅެން ބޭނުންވާ ކުދިން. ވަޒީފާއަކަށް ހަންޓްކުރާ ކުދިން. ކުރީ ރޭ އެކަޑަމިކް ޕްރޮގްރާމެއްގައި ނިންމާލަމުން ވާހަކަ ދައްކަމުން ބުނިން،
Until your knuckles turns blue or until your knuckles start bleeding, keep on tapping at windows keep on tapping at doors asking for jobs.
ވަޒީފާ ލިބެންދެން ދޮރުގައި ނޮކް ކުރާށޭ، މޮއްކޮޅުން ލޭ އަންނަންދެން. ނޫނީ ނޫފައިގަންނަންދެން. ވަޒީފާ ހޯދައިދޭން ސަރުކާރުން މަސައްކަތް ކުރެވޭނެ. އެކަމަކު އެ ކެރުންތެރިކަން، އެ ކެރުންތެރިކަން ކުދިންގެ ހުންނަންވާނެ. ސްޕޯޓްސްއިން އިންސްޓިލް ކުރަނީ މިކަހަލަ ކަންތައްތަކެއް. ސްޕޯޓްސްއިން ކޮމްޕެޓެޓެޓިވްނަސް، ކަންކަމުގައި ކުރިއަށްދިޔުން، ލީޑަރޝިޕް، ޓީމްވަރކް ބިލްޑް މިކޮށްދެނީ. އެހެންވެގެން ސްޕޯޓްސް އެހާ މުހިންމު ވަނީ ކިޔަވާ ކުދިންނަށް. ކަންކަމަށް ކުރިމަތިލާން ކެރެންވާނެ. ކަންކަމުގައި ބައިވެރިވާން ކެރެންވާނެ. އެހެންވީމާ، މަދްރަސާއިން ނުކުންނަ ކުދިންނަކީ، ވަޒީފާގެ ފުރްޞަތުތައް ހަންޓްކުރާ ބަޔަކަށްވާންޖެހޭނެ.
500 ފާމަސިސްޓުން ތަމްރީނު ކުރުމުގެ ޕްރޮގްރާމް މި ހިންގާ ސަބަބަކީ، އަޅުގަނޑުމެންގެ ތެރޭގައި ހަމަ ރަށްރަށުގެ ކުދިން މިއުޅެނީ. އަތޮޅުތެރެއިން އައިސް ތިބޭ ކުދިން މިއުޅެނީ. މަންމަކުރެން އަހައިފިއްޔާ، ބައްޕަކުރެން އަހައިފިއްޔާ ބުނާނެ، މިހާރުވެސް އެތައް ރަށެއްގައި ބޭސްފިހާރަ ނެތޭ. އެކަމަކު ކޮންމެ ރަށެއްގައިވެސް ބޭސްފިހާރައެއް އެބަ ހުންނަންޖެހޭ. އެކަމަކު ރާއްޖޭގައި، އަޅުގަނޑަށް އެނގޭގޮތުން ވެއްޖިއްޔާ މިހާރުވެސް ފަސްދޮޅަހަކަށް ރަށް އެބަހުރި، ބޭސްފިހާރަ ނެތް ރަށްރަށް. އެހެންވީމާ، މީހުން ދިރިއުޅޭ ކޮންމެ ރަށެއްގައި ބޭސްފިހާރައެއް އެބަ ހުންނަންޖެހޭ. ބޭސްފިހާރައެއް ހުންނަންޖެހޭ ކަމަށްވަންޏާ، ފާމަސިސްޓުން އެބަ ތަމްރީނުވާންޖެހޭ. އެ ފާމަސިސްޓުންނަކީ އަހަރުމެން ބޭނުންވަނީ އަހަރުމެންގެ ދިވެހި ކުދިންނަށްވާން. އަހަރުމެންނަށް ބޭސްވިއްކާ ތާނގައި އެންމެ ރަނގަޅީ އަހަރުމެންގެ ދިވެހި ކުދިން ތިބުން. ދިވެހި ކުދިން މިއުޅެނީ ވަޒީފާވެސް ނުލިބިގެން. އަނެއްކާ މިއީކީ އެހާ ސޮފިސްޓިކޭޓެޑް ކިޔެވުމެއްވެސް ނޫން. އެހެންވީމާ، އިރާދަކުރެއްވިއްޔާ، މިފެށޭ ދަސްވާރު ޕްރޮގްރާމްގެ ދަށުން މިއަހަރުގެ ނިޔަލަށް، އެސް.ޓީ.އޯ.އާ ގުޅިގެން އެޑިޔުކޭޝަން މިނިސްޓްރީން ފުރަތަމަ ޕައިލޮޓް ޕްރޮޖެކްޓެއްގެ ގޮތުގައި 500 ފާމަސިސްޓުން ޓްރެއިން ކުރާނެ. ޓްރެއިން ކުރަން ކުރިމަތިލާ ކުދިން، އެކުދިންގެ ޓްރޭނިންގ ނިންމާފައި، އެކުއްޖެއްގެ ރަށުގައި އެކުއްޖަކު ފާމަސިސްޓަކަށްވުމުގެ ފުރަތަމަ ފިޔަވަޅު. ދެން ގަބޫލުކުރޭ، ފާމަސިސްޓަކަށްވުމަކީ އެއްގޮތަކަށްވެސް
Throughout your entire life, you not remain as a pharmacist.
އެއީ ވަގުތީ ކަމެއް. ދެން އެއަށްވުރެ greener pastures ނޫނިއްޔާ އެއަށްވުރެ ތަނަވަސް އެހެން ކަންތައްތަކަށް ތިޔަ ކުދިންނަށް ދެވޭނެ ޖާގަ އޮންނާނެ. އެހެން ނަމަވެސް، މިހާރު ފަށައިގަތުމަށްޓަކައި މި ޕައިލޮޓް ޕްރޮޖެކްޓްގައި ހަމަ ބައެއް ކުދިން ބައިވެރިވުމަކީ އަޅުގަނޑުމެންގެ ވަރަށްބޮޑު އެދުމެއް. މި މަސައްކަތް އަޅުގަނޑުމެންނަށް ކުރެވިއްޖެ ކަމަށްވަންޏާ، އެސް.ޓީ.އޯ. އިން އަޅުގަނޑަށް ކަށަވަރުކަން އެބަދޭ، މިއަންނަ އަހަރުގެ ނިޔަލަށްދާއިރު، 2015 ވަނަ އަހަރު ނިމޭއިރު، އަތޮޅުތެރޭގައި ހުރިހާ ރަށެއްގައި، މީހުން ދިރިއުޅޭ ހުރިހާ ރަށެއްގައި، ހަމަ ކޮންމެ ރަށެއްގައި މިނިމަމް އެއް ފާމަސީ ހުންނާނެ. މިއީ، މިދިޔަ ދިގު ތާރީޚުގެ ތެރޭގައި އަހަރުމެންނަށް ކުރެވިފައި ނުވާ ކަމެއް. So its no small accomplishment. މިދިޔަ ބޮޑު ތާރީޚުގެ ތެރޭގައި އަހަރުމެންނަށް ނުކުރެވިފައި އޮތް ކަމެއް، މީހުން ދިރިއުޅޭ ކޮންމެ ރަށެއްގައި ފާމަސީއެއް ހެދުން އެއީ. އެކަމަކު ކޮންވިކްޝަނާއި، ޑިޓަރމިނޭޝަނާއި، ޕަރޕަސް އިން ލައިފް ގަބޫލުކުރާ ކަމަށްވަންޏާ، ނުކުރެވޭނެ ހަމަ އެއްވެސް ކަމެއް ނޯންނާނެ.
އެހެންވީމާ، މިއަދުގެ ސަރުކާރު ކޮމިޓަޑް، މިހެންހުރި ބޮޑެތި ކަންތައްތައް ކުރަން. އެހެންވީމާ، އިރާދަކުރެއްވިއްޔާ މިއަންނަ އަހަރުގެ ނިޔަލާ ހަމައަށް ދާންވާއިރަށް، މީހުން އުޅޭ ކޮންމެ ރަށެއްގައި ފާމަސީއެއް ހުންނާނެ. އަދި އަޅުގަނޑު ބޭނުންވަނީ، އެ ފާމަސީ މެއިން ކުރާ ބަޔަކީ ހަމަ ދިވެހި ކުދިންނަށްވާން. އެހެންވީމާ، މިއީ ކިޔެވުމާއި، ޕާޓިސިޕޭޝަނާއި، ޓީމްވަރކްގެ ބޭނުމަކީ.
އަޅުގަނޑުވެސް ހަމަ ވާހަކަކޮޅު ނިންމާލަމުން، ހަމަ ތިޔަކުދިންނަށް އަނެއްކާވެސް މަރްޙަބާ ކިޔަން. ތިޔަކުދިންގެ މަސައްކަތަށް، މޮޅު ކުދިންތަކެއް، ފަންނުވެރި ކުދިންތަކެއް، ދަނޑުމަތީގައި މޮޅަށް ކުޅޭ ކުދިން، ޓްރެކްގައި މޮޅަށް ކުޅޭ ކުދިން، ފެންގަނޑުގައި މޮޅަށް ފަތާ ކުދިންތަކެއް މިރޭ ފެނިގެން މިދިޔައީ. އެކަމަކު އެޔާއެކީ މިއަންނަނީ، އެއީ ފުރަތަމަ ތަމްރީނު. އެޔާއެކީ މިއަންނަނީ އެޕްލިކޭޝަން. އެޕްލިކޭޝަނަކީ ތިޔަކުދިންނަށް ލިބޭ ހުނަރާއެކީ، ތިޔަކުދިން މިއަށްވުރެ ދުރަށް ދާންޖެހޭ ހިސާބަށް ދާށޭ. ދުރަށް ދާންޖެހޭ ހިސާބަކީ، ހަމަ ކިޔެވުމުގައި މޮޅުވެގެން ދިވެހިރާއްޖެއަށް ރަން ވަނަތައް ބޭރުގެ ޔުނިވަރސިޓީތަކުން ގެނެސްދޭ ފަދައިން، އަހަރުމެންނަށް ހަމަ ޝަރަފުވެރިކަން ގެނެސްދޭ ކަމެއް. މައިންބަފައިންގެ ލޮލަށް އުފާވެރިކަމުގެ ކަރުނަ ފާއްދާލާ ކަމެއް. ކޮންމެ ކުއްޖަކީ، ކޮންމެ ކުއްޖަކީ މިދެންނެވި ގޮތަށް ދިވެހިރާއްޖެއަށް ފަޚްރުވެރި ވަނައެއް، ބޭރުގެ ޓްރެކެއްގައި، ބޭރުގެ ސްވިމިންގ ޕޫލެއްގައި، ބޭރުގެ ޓޭބަލްޓެނިސް މޭޒެއްގެ ކައިރިން ހޯދައިދިނުމަކީ. އެހެންވީމާ، އަހަރުމެން މައިންބަފައިން އުފާވަނީ ހަމައެކަނި ކުދިން ކިޔަވައިގެން މޮޅުވީމައެއް ނޫން. އަހަރުމެން މައިންބަފައިންނަށް އުފާވާ ކަންތައްތަކަކީ، ކުޅިވަރުގެ ދާއިރާ މޮޅުވެގެން ދިޔުން. އެކަމަކު އެޔާއެކީގައިވެސް އެންމެ އުފާވެރި މަންމަޔަކާއި ބައްޕަޔަކީ ކުޅިވަރަށާއި ކިޔެވުމަށާއި، މިދެކަމުގައިވެސް އެއްވަރަށް މޮޅު ކުދިންތަކެއް ލިބުން. ދިވެހިރާއްޖޭގައި ޓެލެންޓް އެބަހުރި. ދިވެހިރާއްޖޭގެ ސަރުކާރު މިއަދު ކޮމިޓެޑް، ދިވެހި ކުދިންނަށް ބޭނުންވާ ހުރިހާ ވަސީލަތްތަކެއް ހަމަޖައްސައިދިނުމަށް. ކުދިންނަށް ހަށިގަނޑުގެ ތަރުބިއްޔަތަށް ބޭނުންވާ ކަންތައްތައް ކޮށްދިނުމަށްޓަކައި އަދި ޒުވާނުން މަދްރަސާ އޭޖް ގްރެޖުއޭޓްވެގެން ގޮއްސަ، ޒުވާނުންނަށްވާ ހިސާބަށްދާންވާއިރަށް، އަޅުގަނޑުމެން ކޮމިޓްކޮށްފައި މިއޮތީ އިރާދަކުރެއްވިއްޔާ، ދިވެހިރާއްޖޭގައި ކުޅޭ، ޢާންމުކޮށް މި ކުޅޭ ހުރިހާ ކުޅިވަރެއް، އަޅުގަނޑުމެން ދިވެހިރާއްޖޭގައި 2000 އާބާދީއަށްވުރެ މަތީގެ ރަށްރަށަށް، މި 5 އަހަރުގެ ތެރޭގައި ހަމަކޮށް ނިންމައިދޭނަމޭ.
ތިޔަބޭފުޅުންނަށް އެނގިވަޑައިގަންނަވާނެ، ސްޕޯޓްސް އެރީނާތަކެއްގެ ވާހަކަ މި ދައްކަނީ. މިއީ ކުޅިވަރުގެ ޙަފްލާއަކަށްވާތީ، މިރޭ އެކި ކުދިންނަށް އިނާމު ދެއްވީ، އަޅުގަނޑުމެންގެ މާޒީގައި، ކުޅިވަރުގައި ހަމަ އެކޮމްޕްލިޝް ބޭފުޅުން. އެއީ، ހުރާ ޢަބްދުއްސައްތާރު ކަމަށްވިޔަސް، އިބްރާހީމް އިސްމާޢީލް ކަމުގައިވިޔަސް އަދި އޮނަރަބްލް ޒާހިރު ނަޞީރު ކަމުގައިވީނަމަވެސް، ކުޅިވަރާއި ކުޅިވަރާ ގުޅުންހުރި ކަންތައްތަކުގައި ހަމަ ނަން މަޝްހޫރު ބޭފުޅުން، މިބޭފުޅުންނަކީ. މިބޭފުޅުންނަށް އެނގިވަޑައިގަންނަވާނެ، ދިވެހިރާއްޖޭގައި ދުވަހަކުވެސް މިވަރުގެ ކޮމިޓްމަންޓެއް، ކުޅިވަރުގެ ދާއިރާއަކަށް ދެއްކިފައެއް ނޯންނާނެ. އެއީ، އޭރުގެ ސަރުކާރުން ދައްކަން ބޭނުންނުވާތީކީ ނޫން. އެއީ ރިސޯސް ނެތީމަ. އެކަމަކު މިއަދު އަޅުގަނޑުމެން ގަބޫލުކުރަނީ، ރިސޯސްއަކީ ހޯދީމަ ލިބޭނެ އެއްޗެކޭ. އެހެންވީމާ، އަޅުގަނޑުމެން މި ހަދިޔާ މި ކުރަނީ، މިއީ މަދްރަސާ ކުދިންނަށް ކުރާ ހަދިޔާ. ރަށެއްގައި ސްޕޯޓްސް އެރީނާއެއް އޮތުމަކީ، މަދްރަސާ ކުދިން، އެ ސްޕޯޓްސް އެރީނާގެ ބޭނުން ހިފުން. ބަށިކުޅޭ ކުދިން ބަށިކުޅެންވީ. ޓްރެކްގައި އުޅޭ ކުދިން ޓްރެކަށް ދުވަންދާންވީ. ފުޓްސަލްގައި ބައިވެރިވާ ކުދިން، ފުޓްސަލް ޕިޗަށް އަރަންވީ. ކްރިކެޓް ކުޅޭ ކުދިންނަށް ކްރިކެޓް ޕިޗެއް އެއޮތީ. އެހެންވީމާ، މިކަން އަޅުގަނޑުމެން މިކޮށްދެނީ، އަޅުގަނޑުމެންގެ ސަރުކާރުން މިކޮށްދެނީ ހަމަ ޒުވާން ކުދިންނަށްޓަކައި. ޒުވާން ކުދިން ފަށާ ޢުމުރުފުރައަކީ، މަދްރަސާގެ ހަތަރުފާރުތެރެ. އެހެންވީމާ، ޒުވާން ކުދިންނަށް ކުޅިވަރުގައި ކުރިއަށްދިޔުން، ތަޢުލީމީ ދާއިރާގައި ކުރިއަށްދިޔުން، ވަޒީފާގެ ފުރްޞަތު، ޕަރސީވް ކުރުމަކީ ހަމަ ތިޔަކުދިން ދާން ބޭނުންވާ ހިސާބަކަށް އިރާދަކުރެއްވިއްޔާ ދެވޭނެގޮތަށް ފުރްޞަތުތަކެއް ހަމަޖެހިގެންދާނެ ކަމެއް.
އުންމީދީ ވާހަކަތަކެއް، އުފާވެރި ޙަފްލާއެއް، އެކަމަކު އެޔާއެކީގައިވެސް ހަމަ ތިޔަ ކުދިންނާ ރިލޭޓް ކޮށްލަން އޮތް އަދި އެހެން ވާހަކައެއް ބުނެލާނަން. ލައިފަކީ
not all about happiness.
އެހެންނު. ލައިފްގައި ދިމާވާނެ ދެރަވާ ކަންތައްވެސް. މިއަދު އަހަރެމެން، މަދްރަސާ ކުދިން މި އުފާ ދިވެހިރާއްޖޭގައި ޙާޞިލު ކުރަމުންދާއިރު، ހަމަ ތިޔަ ކުދިންގެ ހިތަށް ހަމަ އެންމެ މެސެޖެއް ދޫކޮށްލަން ބޭނުންވަނީ. ހާދަހާ ނަޞީބުވެރި، ހާދަހާ އުފާވެރި ބައެކޭ، މިކަހަލަ އަމާން ރަށެއްގައި، މި އަމާންކަންމަތީގައި ތިބެގެން، މަންމައާއި ބައްޕަގެ ހަމްދަރުދީއާއި ލޯބި ލިބިގެން ކިޔެވުމަކީ. އެކަމަކު މެދުއިރުމަތީގައި، ފަލަސްޠީނުގައި ހަމަ މިވަރުގެ ކުދިންނޭ ކިޔެވުން މަޙްރޫމްވަނީ. އަތްބުރިބުރިކޮށްލަނީ، މަރާލަނީ، ރަޙުމްކުޑަ، ހާދަ އަގަލުކުޑަ ސަރުކާރަކުން ހިންގާ ބޮޑު ޖަރީމާއެކޭ. އެކުދިންނަށް އަހަރުމެންގެ ހިތްތައްވޭ. މަދަރުސާތަކުން، މުޅި ރާއްޖޭގެ ހުރިހާ ދިމާއަކުން، ހުރިހާ ކަންކޮޅަކުން، މިދިޔަ ދެތިން ހަތަރު ދުވަހެއްގެ ތެރޭގައި، އެ އިޙްސާސް މިކުރަނީ. އެ ރިލޭޓް މިކުރަނީ.
އެހެންވީމާ، މަދްރަސާ ކުދިން ގަބޫލުކުރަންވާނެ، އަބަދުވެސް އަޑުއަހާނެ، އިންސާނީ ޙައްޤުތަކުގެ ވާހަކަ. އިންސާނީ ޙައްޤުތަކުގެ ވާހަކަ ދައްކާނީކީ، ވަކި ޢުމުރަކަށް ދިޔައީމައެއް ނޫން. ތިޔަ ކުދިންގެ އަޚުން، އުޚުތުން، އެމީހުންގެ ޙައްޤުތައް އެ ގެއްލެނީ ކީއްވެގެން. އެމީހުންގެ އަމިއްލަ ރަށުގައި، އެމީހުންނަށް ގެދޮރުއެޅުމުގެ ފުރްޞަތު ނުދީ، އެ ގެދޮރު އެޅުމުގެ ފުރްޞަތު، އިޒްރާއީލް ޔަހޫދީ ދައުލަތުން ކުރިއަށް ގެންދާތީ، އެކަމާ އިޙްތިޖާޖު، އެކަމާ ދެކޮޅުހަދަން އެކަމާ ޕްރޮޓެސްޓް ކުރަން، އެކަމާ ރުޅިއައިސްގެން، ގާބުރިއެއް އެއްލާ ކުއްޖަކީ، އެންޓި-އެއަރކްރާފްޓް ގަން އާއި، ޓޭންކަރާ، މި އެއްޗިއްސާ ދިމާއަށް ގާއުކާ ކުއްޖަކީ، ކިހާވަރެއްގެ ނުރައްކާތެރި ކުއްޖެއް ހެއްޔޭ، އެކުއްޖާގެ އަތް ބުރިކޮށްލާފައި އެއްލާލަން. މިއީ، ރަޙުމްކުޑަ އިންސާނުން ދުނިޔޭގައި ދައްކައިދޭ އަގަލުކުޑަ މިސާލުތައް.
އެހެންވީމާ، މިރޭވެސް ތިޔަކުދިން ކައިރީގައި ބުނަނީ، ހާދަ އުފާވެރި ބައެކޭ، ދިވެހި ކިޔަވާ ކުދިންނަކީ. ހާދަ ހަމަޖެހުމުގެ ތެރޭގައޭ ދިވެހި ކުދިން އުޅެނީ. ތިޔަ ކުދިންގެ މަންމައިންނާއި ބައްޕައިން ކައިރީގައި ބުނޭ، ތިޔަ ކުދިންގެ މަންމައިންނާއި ބައްޕައިންނަކީ، ދިވެހިރާއްޖެއަކީ މިކަހަލަ އަމާން ތަނެއްގެ ގޮތުގައި، ތިމަންނަމެންނަށްޓަކައި ބާއްވައިދޭށޭ. ވަރތެއް ނޫނޭ، ވަރތެއް ނޫނޭ، މިކަން ކޮމްޕްރޮމައިޒް ކުރާކަށެއް. It’s not worth
އެހެންވީމާ، ފަލަސްޠީނުގައި ހިނގާ ހާދިސާތަކަކީ، ހަމަ ދިވެހި ކޮންމެ ކުއްޖެއްގެ ލޮލުން ކަރުނައިގެ ތިކިތައް ފާއްދާލާނެ ކަންތައް. ހަނދާންނެތިއްޔާ، ހަނދާން އަބަދުވެސް ކުރޭ. އެހެންވީމާ، ޚިޔާލަށް ގެންނަން މިޖެހެނީ، ކޮންމެވެސް ހިސާބެއްގައި ދިވެހި ދައުލަތުން އެ އޮތީ އެގްރީމަންޓްތަކެއްގައި ސޮއިކޮށްފައި. އަދި އެ އެގްރީމަންޓްތަކުން ކުރަން އުޅުނު ކަމަކީ، އަހަރުމެންގެ ތަޢުލީމީ މަންހަޖުގެ ތެރޭގައި، އަހަރުމެންގެ ތަޢުލީމީ މުޤައްރަރުގެ ތެރޭގައި، މިދެންނެވި ދައުލަތުގެ ބައެއްކަހަލަ ފިލާވަޅުތައް ސިލަބަސްތެރޭގައި ހިމެނުން. މިއީ ޙަޤީޤަތް. އޭރުގެ އެޑިޔުކޭޝަން މިނިސްޓަރ، ރައްޔިތުންގެ މަޖިލީހަށް ގެނެއްސަ ސުވާލުކުރީ އެކަމާ. އެހެންވީމާ، އޮޅުވާލުންވެސް އޮޅުވާލެވޭނީ ވަކިވަރަކަށް.
އެހެންވީމާ، ތިޔަކުދިން ތިޔަކުދިންގެ މަންމައިންގެ ކައިރީގައިވެސް ބުނޭ، ބައްޕައިން ކައިރީގައިވެސް ބުނޭ، އަމާންކަމަށްވުރެ ބޮޑު ނިޢުމަތެއް އަހަރުމެންނަކަށް ނެތޭ. އިސްލާމްދީނުގެ މަތީގައި އަދި އިސްލާމް ކުދިންތަކެއްގެ ގޮތުގައި، އުފާވެރިކަމާއެކީ ތިޔަ ކުރިއަށްދާން ބޭނުންވާ ރޮނގެއްގައި، ތިޔަކުދިންނަށް ކުރިއަށް ދެވޭނީ، ފަލަސްޠީނުގެ މިސާލު އަބަދު ހިތަށް ގެނެއްސަ، ގަބޫލުކުރޭ، މިނިވަންކަމުގެ 50 އަހަރު، މިއަންނަ އަހަރު އަހަރުމެން ފާހަގަކުރަނީ. ފަލަސްޠީނުގެ ތުއްތު ކުދިންނަށް މިނިވަންކަން އެބައޮތްތަ؟ ފަލަސްޠީނުގެ ތުއްތު ކުދިންނަކަށް، ގެއިން ބޭރަށް ހިނގާފައިދާނެ މިނިވަންކަމެއް، އެކުދިންނަކަށް ނެތް. Try to relate this experience އެހެންވީމާ، މަދްރަސާ ކުދިންނަކީ މިކަހަލަ ހުރިހާ ފިލާވަޅުތަކެއް، އެކުއްޖެއްގެ ސިކުނޑީގެ ކެރުންތެރިކަން ހުރި މިންވަރަކުން، ޤާބިލުކަން ހުރި މިންވަރަކުން، އެބްސޯބް ކުރާ ކުދިން.
ވާހަކަކޮޅު ނިންމާލާނީ، އަހަރުމެންގެ މި އުފާވެރި ދައުލަތަށް އަދި އަހަރުމެންނަށް މި ހަމަޖެހުން، މާތްﷲ އަހަރުމެންނަށް މިންވަރު ކުރައްވައި، އަހަރުމެންގެ ދިވެހި ކިޔަވާ ކުދިންނަކީ، އުފާވެރިކަންމަތީގައި، ބޮޑު ނިޢުމަތެއްގައި ތިބި ކުދިންތަކެއްގެ ގޮތުގައި ﷲ ސުބުޙާނަހޫ ވަތަޢާލާ ލެއްވީތީ، ﷲ ސުބުޙާނަހޫ ވަތަޢާލާގެ ޙަޟުރަތަށް ދުޢާ ދަންނަވަމުން. އަދި ތިޔަ އެންމެހާ ކުދިންނަށް ފާގަތި ދުވަސްތަކަކަށް އެދެމުން. އަދި ތިޔަ ކުދިންގެ ޕެޝަނަކަށްވާންޖެހޭނީ، ތިޔަ ކުދިންގެ މިޝަނަކަށްވާންވާނީ، ޕަރޕަސް އިން ލައިފަށް ވާންވާނީ، ތި ދާން ބޭނުންވާ ދިމާލެއް، ދާން ބޭނުންވާ ހިސާބަކަށް ދާއިރު، ދިވެހިރާއްޖެއަށް ފަޚްރާއި ނަޞްރާއި ޝަރަފު ގެނެސްދޭށޭ. ވަރަށް ބޮޑަށް ޝުކުރިއްޔާ!
والســّلام عليــكم ورحـمــة اللّـه وبـركاتـه
_____________________________