"ދަ ނޭޝަނަލް ހައި ލެވެލް ޑައިލޮގް އޮން ޕްރޮމޯޓިންގ ޕީސް އެންޑް ސެކިއުރިޓީ" ފެށުމުގެ ޖަލްސާގައި ރައީސުލްޖުމްހޫރިއްޔާ އިބްރާހީމް މުޙައްމަދު ޞާލިޙް ދެއްކެވި ވާހަކަފުޅު

بســم اللّـه الرّحمـن الرّحيــم

اللّـه سبحانه وتعالى އަށް ޙަމްދާއި ޝުކުރު ދަންނަވަން. މި އުންމަތުގެ މާތް ނަބިއްޔާ مُحَمَّـد رســول اللّـه صـلّى الله علـيـه وسـلّم އަށް ޞަލަވާތާއި ސަލާމް ލެއްވުން އެދި ދުޢާކުރަން. މި ޞަލަވާތާއި ސަލާމުގައި އިތުރު އެކަލޭގެފާނުގެ އާލު އަޞްޙާބުން ޝާމިލުކުރަން.

ރައީސުލްޖުމްހޫރިއްޔާގެ ނައިބު ފައިޞަލް ނަސީމް، މިނިސްޓަރ އޮފް ޑިފެންސް އަލްއުސްތާޛާ މާރިޔާ އަޙްމަދު ދީދީ، ދައުލަތުގެ ވަޒީރުން، އަދި އދ. އިން ދިވެހިރާއްޖެއަށް ކަނޑައަޅުއްވާފައި ހުންނަވާ ރެޒިޑެންޓް ކޯޑިނޭޓަރ އަދި ޔޫ.އެން.ޑީ.ޕީގެ ރެޒިޑެންޓް ރެޕްރެޒެންޓޭޓިވް މިޒް ޝޯކޯ ނޮޑާ، ޗީފް އޮފް ޑިފެންސް ފޯސް މޭޖަރ ޖެނެރަލް ޢަބްދުﷲ ޝަމާލް، ނޭޝަނަލް ކައުންޓަރ ޓެރަރިޒަމް ސެންޓަރގެ ޑިރެކްޓަރ ޖެނެރަލް، ބްރިގޭޑިއަރ ޖެނެރަލް ޒަކަރިއްޔާ މަންޞޫރު، ހާޒިރުވެވަޑައިގެން ތިއްބެވި އެންމެހައި ބޭފުޅުން؛

السّــلام عليــكم ورحـمــة اللّـه وبـركاتـه.

ޞުލްޙަޔާއި ސަލާމަތްތެރިކަން ކުރިއެރުވުމާ ބެހޭގޮތުން މަޝްވަރާ ކުރުމަށް، އެންމެ މަތީ ފެންވަރުގައި ބާއްވާ މި ބައްދަލުވުމަކީ، ރާއްޖޭގެ މިއަދުގެ ޙާލަތަށް ބަލާއިރު، ވަރަށް މުހިއްމު ބައްދަލުވުމެއް. އެހެންކަމުން، މި ބައްދަލުވުން އިންތިޒާމު ކުރެއްވި ނޭޝަނަލް ކައުންޓަރ ޓެރަރިޒަމް ސެންޓަރުގެ ވެރީންނަށް ޝުކުރު ދަންނަވަން.

އަޅުގަނޑުމެންނަކީ ޒަމާނުއްސުރެ ޞުލްޙަޔަށް ލޯބިކޮށް، އެކުވެރިކަމާއި އޯގާތެރިކަމާއެކު ދިރިއުޅެމުން އައި ބައެއް. އަޅުގަނޑުމެންގެ މެދުގައި ނަސްލީ ތަފާތުތަކެއް ނެތް. ސަގާފީ ފުށުއެރުމެއް ނެތް. ޢަޤީދާގެ ބައިބައިވުމެއް ނެތް. ހަމައެފަދައިން މޮށެއުޅޭ ބަހުގެ ތަފާތުތަކެއްވެސް ނެތް.

ބައިނަލްއަޤްވާމީ މުޖްތަމަޢުގައި ރާއްޖޭގެ އައިޑެންޓިޓީއަކީވެސް، މި ރާއްޖޭގެ ޞުލްޙަމަސަލަސްކަން. ދުނިޔޭގެ ފަތުރުވެރިކަމުގެ ބާޒާރަށް އަޅުގަނޑުމެން ވިއްކަނީވެސް، މި ރާއްޖޭގެ ހަމަޖެހުމާއި އަމާންކަން. ދޮންވެލީގެ ގޮނޑުދޮށްތަކުގެ ސާފުކަމަށްވުރެވެސް، ސާފު ހިތްތަކެއްގެ ވެރި ބަޔަކު ދިރިއުޅޭ ޖަޒީރާތަކެއްގެ ގޮތުގައި.

މިއަދުވެސް ޙަޤީޤަތަކީ އެއީ. އަޅުގަނޑުމެން އެންމެންވެސް އެދެނީ، ޞުލްޙަމަސަލަސްކަމާއެކު ހަމަޖެހިގެން ދިރިއުޅެން. ސަރުކާރުން ކުރާ ކޮންމެ ކަމަކުން ހާސިލުކުރަން ބޭނުންވާ ނަތީޖާއަކީވެސް، ރައްޔިތުންނަށް ހިތްހަމަޖެހުމާއި އުފާވެރިކަން ހާސިލުކޮށްދިނުން.

ނަމަވެސް، އަމާންކަމާއި ހަމަޖެހުމުގެ ނިދީގައި ޣާފިލުވެފައި ތިއްބައި، ފަރުދާގެ ފުރަގަހުގައި އެތައް ނުރައްކާތަކެއް އަންނަނީ އުފެދެމުން. އިސްލާމީ ޞައްޙަ ޢަޤީދާގެ މަތީގައި، ދަރީން ތަރުބިއްޔަތު ކުރުމުގައި އިހުމާލުވުމުގެ ސަބަބުން، ދިވެހީންގެ ތެރޭގައި އުފެދިގެން ނުވާނޭ ޚިޔާލު ތަފާތުވުންތަކެއް ވަނީ އުފެދެން ފަށާފައި.

އޭގެ ނަތީޖާ، އަޅުގަނޑުމެންނާ ދެގޮތަކުން އެބަ ބައްދަލުކުރޭ. އެއްގޮތަކީ، ޞައްޙަ އިސްލާމީ މަފްހޫމް އެއްފަރާތްކޮށް، ހަރުކަށި ވިސްނުމަށް ލެނބިގެން ދިޔުން. އަނެއްގޮތަކީ، ކަމުގެ ނުރައްކާތެރިކަމާމެދު ވިސްނައިލުމެއްނެތި، އިސްލާމްދީނަށް ކުޑައިމީސް ކުރެވޭފަދަ ޚިޔާލުތައް ފާޅުކުރުން.

އަޅުގަނޑުމެން ކިތަންމެ ދައްކަން ބޭނުންނުވިޔަސް، މިއީ ޤައުމީ ފެންވަރުގައި މިކަންކަމާމެދު މަޝްވަރާކޮށް، ދާއިމީ ޙައްލެއް ހޯދަން ޖެހިފައިވާ މައްސަލައެއް. ރާއްޖޭގެ އާބާދީގެ 35 އިންސައްތައަށްވުރެ ގިނައީ، އުމުރުން 35 އަހަރުން ދަށުގެ މީހުން. އެ ޒުވާނުންގެ ފިކުރަކީ ޤައުމު ބިނާކޮށްދޭ ފިކުރަކަށް ހެދުމަކީ އެންމެންގެ ޒިންމާއެއް.

ޒުވާނުންނާމެދު މި ސަރުކާރުގެ ފުރަތަމަ އަމާޒަކީ، ރަނގަޅު ތަޢުލީމީ ޒުވާން ޖީލެއް ބިނާކުރުން. ތަޢުލީމީ މަރުޙަލާތައް ފުރިހަމަކުރަމުން އަންނައިރު، ކޮންމެ ޒުވާނަކީވެސް އިސްލާމީ ޞައްޙަ ޢަޤީދާގެ މަތީގައި ތަރުބިއްޔަތުވާ، ޚުލްޤު ހެޔޮ ޒުވާނެއް ކަމުގައި ހެދުމަކީ ސަރުކާރުން އިސްކަންދޭ ކަމެއް.

ހަރުކަށި ފިކުރުތަކަށް ތަބާވެ، އެކި ޤައުމުތަކުގެ ދާޚިލީ ހަނގުރާމަތަކުގައި ބައެއް ދިވެހީން ބައިވެރިވެ، ޓެރަރިޒަމްގެ ޢަމަލުތައް ހިންގަމުންދާކަމީ، މުޅި ދިވެހި މުޖްތަމަޢަށް ލިބޭ ވަރަށް ބޮޑު ދެރައެއް. މިއީ ރާއްޖޭގެ ދާޚިލީ ހަމަޖެހުމާއި ޞުލްޙައަށް، އަދި މުޅި ޤައުމުގެ އިޤްތިޞާދަށްވެސް ލިބޭ ވަރަށް ބޮޑު ގެއްލުމެއް.

މިފަދަ ޢަމަލުތަކުގެ ސަބަބުން، ޤައުމުގެ ސަލާމަތާއި ރައްކާތެރިކަމަށް ނުރައްކާވާ ފަދައިން، އިޖްތިމާޢީ ގޮތުން ލިބޭ ގެއްލުންވެސް އެހާމެ ބޮޑު. މުޖްތަމަޢުގެ ޞުލްހަ މަސަލަސްކަމާއި ހަމަޖެހުން ގެއްލޭފަދަ، ހަރުކަށި ޢަމަލުތަކަށް ހިތްވަރު ދިނުމަކީ، އެއްވެސް ބައެއްގެ މަޞްލަޙަތު ހުރި ގޮތެއް ނޫން. އެހެންކަމުން، ހަރުކަށިކަން އިސްނުކުރުމަށާއި، ޤައުމުގެ ހަމަޖެހުން ނަގައިނުލުމަށް، ރާއްޖޭގެ ލޮބުވެތި ރައްޔިތުންނަށް އަޅުގަނޑު އިލްތިމާސް ކުރަން.

އަޅުގަނޑުމެންނަށް ގަބޫލުކުރެވިފައި އޮންނަނީ، އެ ތަނެއްގައި ހަނގުރާމައެއް ހިނގަމުންނުދާ ކޮންމެ ތަނަކީ، ޞުލްޙަ ޤާއިމުވެފައި އޮތް ތަނެއް ކަމަށް. ނަމަވެސް ޙަޤީޤީ ޞުލްޙައަކީ، އެތަނެއްގެ ރައްޔިތުންގެ މެދުގައި އުފެދިފައި އޮންނަ، އޯގާތެރިކަމާއި ލޯތްބާއި ހަމްދަރުދީ.

ދައުލަތުގެ ހުރިހާ މުއައްސަސާތަކާއި، ސަލާމަތީ ބާރުތަކާއި، ކައުންޓަރ ޓެރަރިޒަމް ސެންޓަރ ގުޅިގެން މަސައްކަތް ކުރަމުން މި އަންނަނީ، ރައްޔިތުންނަށް އުފާވެރި ޞުލްޙަވެރި ދިރިއުޅުމެއް ހޯދައިދިނުމަށް. އެހެންކަމުން، މި ރާއްޖޭގެ ކޮންމެ ޖަޒީރާއަކީ، ތިމާގެ އަމިއްލަ ތަނެއް ކަމަށް ދެކި، އެ އަމާނާތަށް ވަފާތެރި ތެދުވެރި ބަޔަކު ކަމުގައި އަޅުގަނޑުމެން ވަމާތޯ!

އަޅުގަނޑުމެން ދޭދޭ ފަރުދުންގެ މެދުގައި، މި ދެންނެވި ޞުލްޙަވެރިކަން ޤާއިމުނުކޮށް، އެހެން ބައެއްގެ ފަރާތުން ހޯދޭނެ ޞުލްޙައެއް ނޯންނާނެ. ދާޚިލީ ހަނގުރާމަތައް ހިނގަމުންދާ ތަންތަނުން ފެންނަމުން އެ ދަނީ މި ދެންނެވި ޙަޤީޤަތް.

އަޅުގަނޑުގެ ވާހަކަކޮޅު ނިންމައިލުމުގެ ކުރިން، މި ޙަފްލާގައި ބައިވެރިވެވަޑައިގެން ތިއްބެވި ބޭރުގެ މެހްމާނުންނާ މުޚާޠަބުކޮށް، ތިޔަބޭފުޅުންގެ އިޒުނަޔާއެކު، ދެތިން އެއްޗެއް ދަންނަވައިލާނަން.

This initiative for a “National Dialogue on Promoting Peace and Security, is a timely and useful one, given the particular context of the Maldives. Terrorism and extremist ideologies affect communities throughout the world, and initiatives such as this are useful to identify the causes of violent extremism and the best ways to address them.

A fundamental aspect of our outlook is respecting and accepting difference and promoting Islam’s central message of peace. There is much that needs to be done in this regard, and we are committed to it. I look forward to hearing from the experts this morning and I hope this dialogue will yield tangible policy measures, which would enable us to further the cause of peace and security, not just in the country, but our Indian Ocean region as well.

I thank the National Counter Terrorism Centre for organizing this conference. I also would like to thank Ms. Shoko Nodo UN Resident Coordinator and UNDP resident Representative for the support from UNDP Maldives. Collaborations of this nature are important, as terrorism and extremism require multi-stakeholder approaches. I am confident that you will continue to support the government in our efforts to ensure a peaceful and prosperous community in the Maldives.

Thank you.

އަޅުގަނޑުގެ ދުޢާއަކީ، އަޅުގަނޑުމެންނަކީ، އެކުވެރިކަމާއި ޞުލްޙަވެރިކަމާއެކު ދިރިއުޅެން ލޯބިކުރާ ބަޔަކު ކަމުގައި ލެއްވުން. ހަރުކަށިކަން ދޫކޮށް، ލޯތްބާއި އޯގާތެރިކަމަށް އިސްކަންދޭ ބަޔަކު ކަމުގައި ލައްވައި، ދިވެހީންނަށް އަބަދާ އަބަދުގެ ފާގަތިކަމާއި ކާމިޔާބީ މިންވަރު ކުރައްވާށި! އާމީން.

والسّلام عليــكم ورحـمــة اللّـه وبـركاتـه.